GABA Supplement: De Voordelen, Werking, Dosis & de Risico’s

Wat is GABA?

GABA (gamma aminobutyric acid) is een aminozuur dat natuurlijk voorkomt in het lichaam (bron). Het krijgt de naam niet-essentieel aminozuur opgeplakt omdat je lichaam dit zelf aanmaakt uit glutamine, magnesium en mangaan. Deze combinatie vormt glutamaat. Na toevoeging van vitamine B6, vitamine C en zink wordt dit omgezet naar GABA oftewel gamma-aminoboterzuur.

Werking van GABA

GABA is een belangrijke neurotransmitter. Dit is een stofje dat chemische boodschappen doorgeeft in de hersenen.

Razendsnel van de ene zenuwcel (neuron) naar de andere. GABA werkt een beetje zoals een sleutel op een slot op een specifiek eiwit aan de uiteinden van de neuronen, de GABA receptoren.

Andere bekende neurotransmitters zijn serotonine en dopamine.

Er zijn stimulerende en inhiberende (remmende) neurotransmitters die in samenwerking de balans en het gezond functioneren van de hersenen in stand houden.

GABA is één van de belangrijkste inhiberende neurotransmitters. Dit wil zeggen dat de aanwezigheid van deze stof werkt als een rem voor bepaalde hersensignalen (zoals angst of hyperactivatie) en de activiteit in het centraal zenuwstelsel vermindert.

Als GABA zich vastmaakt aan een GABA receptor in de hersenen dan heeft dit een kalmerend effect. Angst en stress nemen af. En het helpt een epileptische aanval, of een toeval voorkomen. Het is dus een soort natuurlijke rustgever die zenuwimpulsen remt en stress reguleert.

Volgende situaties illustreren het belang van de functie van GABA. Zo zorgt een GABA tekort voor te veel hersenprikkels. Dit veroorzaakt aandoeningen zoals epilepsie, toevallen en stemmingsstoornissen. Een GABA teveel daarentegen, leidt tot te weinig hersenactiviteit, slaperigheid overdag en veel en lang slapen (hypersomnia).

Volgens een wetenschappelijke overzichtsstudie (2019) heeft GABA antimicrobiële, anti-epileptische en antioxidant eigenschappen. Het is mogelijk waardevol in de behandeling en preventie van diabetes, hoge bloeddruk, insomnia (bron).

Hoe herken je een GABA tekort?

Wetenschappers stelden een verband vast tussen GABA tekort en volgende aandoeningen:

Een wetenschappelijke overzichtsstudie van 2011 vond dat mensen met angst en depressie typisch lage GABA waarden hebben (bron).

Maar, er is geen wetenschappelijk bewijs voor het gebruik van GABA bij de symptoombehandeling van deze aandoeningen, behalve angst.

Hoe merk je een GABA tekort?

Een onvermogen om je spieren te ontspannen, en gedachten die maar blijven doorrazen, kunnen wijzen op een GABA tekort.

Als je een tekort vermoedt, bespreek je dit best met je huisarts.

Bronnen van GABA

Naast de lichaamseigen GABA zijn er bepaalde manieren om je hoeveelheid GABA te verhogen.

GABA uit voeding

De eerste manier om een vermoedelijk tekort bij te sturen, is via de voeding. Je kan bepaalde voedingsstoffen opnemen die de aanmaak van GABA bevorderen of die GABA bevatten.

Zo zouden bepaalde bacteriën en schimmels GABA synthetiseren. Net om die reden worden bepaalde gefermenteerde voeding (zoals kimchi, miso, en tempak) aanbevolen.

Daarnaast zou je de nodige bouwstoffen kunnen aanvullen via tomaat, sojabonen, (blad)groenten, bonen en linzen, noten, zaden, eieren, vis- en schaaldieren, hele granen (vooral bruine rijst), aardappel, zeewier, bessen, gekiemde rijst, en thee.

Het nadeel van deze manier is dat je veel nodig hebt. In één artikel vonden we bijvoorbeeld dat je 2,34 kg ongekookte spinazie moet eten om je GABA tekort aan te vullen (bron). Dat lukt misschien makkelijk voor Popeye, maar minder goed voor ons. Onthou daarbij ook dat spinazie veel GABA bevat in vergelijking met andere voeding.

Medicatie die de werking van GABA nabootst

Er zijn diverse types medicatie die op verschillende manieren werken. Hun effecten variëren tussen het voorkomen tot zelfs het uitlokken van epileptische aanvallen. We beperken ons tot het opnoemen van de verschillende categorieën:

• GABA agonisten. Dit zijn medicijnen die de GABA receptoren activeren. Ze maken je kalmer. En verminderen jouw stress en angst. Denk maar aan benzodiazepines (Valium, Xanax) en slaappillen.
• Medicatie die de gevoeligheid van de GABA receptoren voor GABA verhogen.
• GABA reuptake remmers zorgen ervoor dat GABA langer in de synaptische spleet blijft en dus in de buurt van de receptoren gehouden wordt.
• GABA analogen hebben gelijkaardige moleculen als GABA maar andere actiedoelen. Lyrica en Gabapentine worden gebruikt voor het stoppen van epileptische aanvallen, de behandeling van neuropathische pijn en angststoornissen. Gabapentine (Neurontin) wordt gebruikt bij de behandeling van migraine.

De meest bekende kalmeermiddelen zoals alcohol en Zolpidem, werken weliswaar maar tijdelijk (bron) en zorgen voor heel wat ongewenste bijwerkingen.

Alternatieve manieren

In de literatuur zijn enkele beperkte vermeldingen terug te vinden van alternatieve manieren om GABA te proberen te verhogen:

• Kruiden zoals Valeriaan.
• Aromatherapie met jasmijn essentiële olie (bron).
• Yoga (bron).

GABA supplement

Een makkelijke manier om een GABA tekort op te lossen lijkt in een GABA supplement te liggen. Vooral omdat voldoende opname via de voeding problematisch is en de voordelen van medicatie steeds moeten afgewogen worden tegenover de nadelen.

Het kalmerend effect van GABA maakt het een populair supplement. En gebruikerservaringen zijn grotendeels positief. Maar wat zegt de wetenschap over de voordelen van GABA suppletie?

Voordelen GABA supplement

Er is nog maar weinig geweten over hoeveel GABA uit supplementen of voeding effectief de hersenen bereikt. Dit lijkt nogal weinig te zijn (bron).

Voordien werd gedacht dat een GABA supplement de bloed-hersen barrière niet overschrijdt. Recenter onderzoek suggereert echter dat het dit wel doet (bron).

Een belangrijke vaststelling is dat de doordringbaarheid van de bloed-hersen barrière niet getest werd bij mensen. We hebben dus geen idee over hoeveel GABA uit een supplement deze beschermingslaag doordringt.

Gebruikerservaringen leren ons daarentegen wel dat oraal ingenomen GABA een effect heeft. Het zou echter kunnen dat dit effect via de darmen verloopt. In jouw darmen heb je immers een netwerk van neuronen die het gastro-intestinaal stelsel beheert, met name het enterisch zenuwstelsel. Dit darm zenuwstelsel bevat ook GABA receptoren en GABA. Het is verbonden met de hersenen via de nervus vagus.

Experten zijn het nog niet eens over voordelen van GABA suppletie en welke benoemde effecten toe te schrijven zijn aan placebo-effect (bron). Met name dat je effect voelt omdat je effect verwacht.

Wat betreft de voordelen van GABA supplementen zijn enkel kleine studies terug te vinden:

Angst

Zo vonden twee kleine studies uit 2006 een relaxerend en angstremmend effect ongeveer 1uur na inname van het supplement (bron):

Bij 13 deelnemers werd het effect van het GABA supplement op hun hersengolven gemeten. Het supplement verhoogde relaxatie en verminderde angst. Daarnaast bleek het GABA supplement een relaxerend en angstremmend effect te hebben bij 8 deelnemers met hoogtevrees die een hangbrug overstaken (bron).

Hoge bloeddruk

Dagelijkse consumptie van gefermenteerde melk met GABA erin, zorgde voor een daling van bloeddruk bij mensen met licht verhoogde bloeddruk (bron).

Verder verlaagde de inname van een chlorella supplement (met GABA in) twee maal daags, de bloeddruk bij mensen met bijna hypertensie (bron).

Insomnia

40 deelnemers namen 300mg GABA supplement 1 uur voor het slapen gaan. Ze vielen sneller in slaap. En rapporteerden een betere slaapkwaliteit na 4 weken GABA suppletie (bron).

Stress en vermoeidheid

30 deelnemers dronken een drankje met 25 of 50 mg GABA. Beide drankjes hadden effect op mentale en fysieke vermoeidheid tijdens een probleemoplossende taak. Het drankje met 50 mg GABA bleek net iets effectiever (bron).

Het eten van chocolade met 28 mg GABA verminderde stress bij deelnemers tijdens een probleemoplossende taak (bron).

100 mg GABA capsules verlaagden stress tijdens het uitvoeren van een mentale onderzoekstaak (bron).

Een wetenschappelijke overzichtsstudie uit 2020 vond beperkte ondersteuning voor stress en heel erg beperkte ondersteuning voor beter slapen.

Natuurlijke en biosynthetische GABA heeft mogelijk een voordelig effect op stress en slaap.

Maar gezien het beperkt aantal studies met een beperkt aantal deelnemers in de studies, is meer onderzoek nodig om de juiste dosering te bepalen, de correcte timing, de werking alsook de interactie met andere producten vooraleer betrouwbare uitspraken gemaakt kunnen worden over het effect op stress en slaap (bron).

Depressie

Mensen met depressie hebben vaak heel lage GABA waarden. Behandeling van depressie kan bestaan uit GABA verhogende medicatie. Er zijn mogelijk voordelen dit aan te vullen met een GABA supplement (bron).

Spiergroei

21 gezonde mannen namen een supplement met whey proteïne of whey proteïne en GABA voor 12 weken. Diegenen die GABA bijnamen toonden een toename van groeihormoon, wat helpt om spieren op te bouwen en te herstellen na training (bron).

Dosering

Zoals je hierboven kan lezen is de informatie heel erg schaars. Er wordt immers met kleine groepen van gezonde en vaak zelf geselecteerde deelnemers gewerkt die hoogstwaarschijnlijk positief staan tegenover het product dat zij uittesten.

We vonden geen studies of overheidsaanbevelingen wat betreft dosering.

Volg daarom nauwgezet de aanwijzingen op de verpakking. En kies voor producten van een betrouwbare producent.

Bijwerkingen

Als mogelijke bijwerkingen van GABA supplement vonden we:

• Maagongemak.
• Hoofdpijn.
• Slaperigheid.
• Zwakke spieren.

Door het kalmerend en zelfs slaapverwekkend effect kan je misschien best niet rijden, of geen machines besturen.

De mogelijke interactie met andere medicatie, is ook grotendeels ongekend. Raadpleeg dus steeds je huisarts als je een GABA supplement wil combineren met medicatie.

Er is geen info beschikbaar over zwangerschap en borstvoeding, dus best vermijden.

ook over mogelijke bijwerkingen en risico’s hebben we momenteel onvoldoende informatie. Raadpleeg je huisarts alvorens dit supplement aan te kopen en te gebruiken.

Welk GABA supplement kopen?

Wie graag een GABA supplement wil proberen, kan een kijkje nemen naar de Vitakruid GABA smelttabletten. Deze hebben een prettige smaak. De smelttabletten zorgen bovendien voor een snelle opname door de mondslijmvliezen, waardoor je na 15 tot 30 min al een effect kan waarnemen.

De tabletten bevatten geen vitamine B6. De hoofdingrediënten zijn GABA, vitamine B1 en magnesium. Vitamine B1 en magnesium maken de GABA effectiever. Bovendien zorgt magnesium voor een verbetering in gemoed en vermoeidheid. En is vitamine B1 nuttig voor het functioneren van het zenuwstelsel en hart.

De tabletten bevatten vrij veel zoetstoffen omdat GABA en magnesium op zichzelf niet lekker smaken.

De Vitakruid GABA plus tabletten zouden een natuurlijke en gezonde nachtrust bevorderen en zorgen voor een ontspannen gevoel.

Wil je weten welke magnesium het beste is? In dit artikel ontdek je de beste magnesium tabletten om te bestellen.

Tot slot

Hoewel GABA een belangrijke neurotransmitter is die ons lichaam zelf aanmaakt, is er nog maar vrij weinig onderzoek verricht naar het functioneren van een GABA supplement.

Een klein aantal studies met een beperkt aantal deelnemers, en online gebruikerservaringen, getuigen van bepaalde voordelen van GABA suppletie voor stressvermindering en slaapverbetering. Er is meer onderzoek nodig om deze eerste effecten te bevestigen. Maar ook om de juiste dosis, het werkingsmechanisme (via hersenen of darmen) en de mogelijke interactie met andere medicatie te bepalen.

Wie toch graag een GABA supplement uitprobeert, raden we de GABA plus smelttabletten van Vitakruid aan. Deze komen van een betrouwbaar bedrijf en hebben snel effect.