Vitamine C, of ascorbinezuur is een noodzakelijke stof voor het functioneren van ons lichaam. Je kan dit verkrijgen uit verse groenten en fruit, of via een supplement.
Dit artikel bespreekt de gezondheidsvoordelen en zet 6 van de beste merken van vitamine C supplementen op een rij.
Verder kan je lezen over correcte dosering en mogelijke bijwerkingen.
Tot slot voorzien we koopadvies.
Inhoud van dit artikel
Wat is vitamine C?
Vitamine C heb je nodig om scheurbuik te voorkomen, zo leerden we op school. Deze extreme vorm van vitamine C tekort deed zich vooral voor bij scheepslui op superlange overtochten. Hun symptomen van vermoeidheid, uitputting, zwakheid, bloedarmoede, makkelijk bloeden en kneuzen, losse tanden, en uiteindelijk overlijden, geven een goed idee hoe sterk ons lichaam vitamine C nodig heeft.
Vitamine C is een belangrijke voedingsstof aanwezig in veel rauwe groenten en fruit. Denk maar aan:
- sinaasappel en citrusvruchten,
- aardbeien, frambozen, bosbessen,
- kiwi,
- paprika (groen en rood),
- tomaat,
- broccoli, bloemkool, kool, kale, spinazie,
- meloen, papaja, mango, ananas, watermeloen,
- aardappelen, en zoete patatten.
En het lijstje gaat maar door.
Het is belangrijk om voldoende vitamine C op te nemen, gezien haar rol in de groei, ontwikkeling en het herstel van alle lichaamsweefsels. en bepaalde lichaamsfuncties (bron):
- vorming van collageen om cellen te beschermen en gezond te houden
- ijzerabsorptie
- functioneren van het afweersysteem
- wondheling
- onderhoud van kraakbeen, beenderen en tanden, behoud gezonde huid en tanden
- aanmaak hormonen en chemische boodschapperstoffen in hersenen en zenuwstelsel
Beste vitamine C: uit voeding of supplement?
Vitamine C is wateroplosbaar. Dit betekent dat het niet wordt opgeslagen in het lichaam en het teveel uitgeplast wordt (bron). Het lichaam kan zelf geen vitamine C aanmaken, daarom is het belangrijk om voldoende op te nemen via voeding (bron).
Hou er wel rekening mee dat een deel van de vitamine C vernield wordt bij het koken, dus dat snel kook methodes zoals stomen beter werken.
Wanneer moet je dan wel een supplement nemen?
- Indien je onvoldoende ascorbinezuur via de voeding binnenkrijgt,
- wanneer jouw behoefte toegenomen is (bv. omdat je net een tijd lang ziek was, of omdat je door stress, sterke fysieke of mentale inspanning meer verbruikt),
- of omdat je gebruik wil maken van één van de vele gezondheidsvoordelen (zie verderop in dit artikel welke bewezen en onbewezen zijn).
Een snelle internetzoektocht leert ons dat vitamine C supplementen enorm populair zijn. We vonden: 56 vitamine C producten bij Holland en Barrett, 45 bij Etos, 684 bij bol.com, 325 bij onlinedrogist.nl, en 333 bij Kruidvat.
De hoge cijfers duiden weliswaar op de beschikbaarheid van dit populaire supplement in diverse dosissen, verpakkingen, vormen (tabletten, capsules, smelttabletten, bruistabletten, gummies), maar ook haar combinatie met andere essentiële vitamines, mineralen of plantextracten, of haar opname als deel van een multivitaminencomplex.
Om geen appels met peren te vergelijken, kozen we voor deze product beoordeling 6 bekende merken die pure vitamine C aanbieden in dezelfde dosering.
Merk # 1. Holland en Barrett Vitamine C-1000 mg
Deze tabletten bevatten naast de gewone vulmiddelen, antiklontermiddel, en glansmiddelen als actieve ingrediënten vitamine C, citrus bioflavonoïden, en rozenbottelpoeder.
Holland & Barrett verkoopt allergie vrije en vegan vriendelijke tabletten. Op de verpakking lezen we: Zonder kunstmatige kleur-, smaak- en zoetstoffen, conserveringsmiddelen, zetmeel, melk, lactose, gluten, tarwe, gist, vis- of varkensproducten.
H & B biedt ook vitamine C tabletten aan in dosissen van 1500, 500 en 250 mg. Daarnaast verkopen ze ook vitamine C poeder en kauwtabletten. De 1000mg tabletten kan je kopen in een verpakking van 250 of 60 tabletten. Al dan niet met een Time Release (wat ervoor zorgt dat de actieve stoffen langzaam aan in je lichaam vrijkomen zodat je de hele dag door voordeel ondervindt). Daarnaast verkopen ze ook een hele reeks vitamine complexen waarbij vitamine C opgenomen is.
Merk # 2. Kruidvat Vitamine C-1000
Ook Kruidvat heeft vitamine C producten binnen haar huismerk. Het prijsverschil met andere merken is meteen opmerkelijk.
Nochtans lijkt het dezelfde actieve componenten te bevatten: vitamine C, citrus bioflavonoïden, rozenbottel, hespiridine (bioflavonoïde uit de citrus schil), rutine (bioflavonoïde uit boekweit). Het enige verschil lijkt de aanwezigheid van ‘geheel geharde raapzaadolie’ te zijn.
Vitamine C-1000 is beschikbaar in verpakkingen van 60, 200, of 500 tabletten. Daarnaast is het beschikbaar in doseringen van 80, 500, 1000 en 1500mg, alsook als deel van vitamine complexen.
Merk # 3. Vitakruid Vitamine C 1000mg
Vitakruid biedt Vitamine C-1000 aan in een verpakking van 180 tabletten. Ze leggen ons daarbij mooi uit waarom het belangrijk is om naast de aanwezige vitamine C ook citrusbioflavonoïden op te nemen in de tablet. Zo zou de vitamine P uit het zachte witte deel onder de citrusschil, ervoor zorgen dat de vitamine C beter opgenomen wordt in het lichaam. Daarnaast bevat hun tablet rozenbottelextract. Dit wordt geëxtraheerd uit de vrucht van de roos en bevat 45% vitamine C.
De prijs is vergelijkbaar met die van Roter, Lucovitaal en Holland en Barrett. Het lijkt op het eerste zicht duurder omdat het in een grotere verpakking zit.
Voor wie een gevoelige maag heeft, stelt Vitakruid tevens een ‘gebufferde’ versie beschikbaar. Dit wil zeggen dat het ascorbinezuur omgezet werd naar ascorbaat door het aan magnesium en calcium te binden. Dit is dan eerder een multivitaminencomplex.
Merk # 4. Roter Vitamine C 1000mg (sterk)
Roter maakte een potige kauwtablet, die beschikbaar is in citroen- of abrikoos sinaasappelsmaak.
Gezien het een kauwtablet betreft zien we naast het actieve ingrediënt vitamine C meer suikers, zoet-, kleur-, en smaakstoffen opgenomen.
De tabletten worden verpakt per 50 tabletten, en de dosis is 1 per dag.
Roter heeft ook vitamine C beschikbaar in kauwtabletten van 500mg, en 70 mg (4 tabletten per dag) alsook bruistabletten van 1000mg.
Merk # 5. Lucovitaal Supervitamine C
De C-1000 mg capsules zijn geschikt voor veganisten. Het actieve ingrediënt is vitamine C.
De verpakking bevat 60 capsules, met aanbevolen dosering 1 per dag.
Er zijn ook Vitamine C gummies ter beschikking van 80mg.
Merk # 6. Solgar-Ester-C plus 1000mg
Solgar-Ester ontwikkelde zuurvrije vitamine C tabletten, die geschikt zijn voor een gevoelige maag. De actieve ingrediënten zijn vitamine C, bioflavonoïden en rutine uit rozenbottel, acerola kers en citrusvruchten.
De tabletten zijn snel actief omdat ze reeds omgezet zijn in stoffen die makkelijk opgenomen worden door het lichaam. Daarnaast blijft het tot 2 maal langer in het lichaam aanwezig.
De tabletten zijn zuiver, koosjer en vegan. Ze zijn beschikbaar in verpakkingen van 90 stuks, maar kosten 3 keer zoveel als Lucovitaal, Kruidvat, Roter, en H&B.
Onze favoriet
Voor een goede prijs-kwaliteit valt ons oog op Vitakruid. Zij bieden een heel degelijk product aan. Ze zijn niet de goedkoopste, maar zeker ook niet de duurste. Hun vitamine c neemt goed op in het lichaam en zij geven meer belangrijke informatie, wat meer vertrouwen inboezemt.
Voordelen vitamine C supplement
IJzerabsorptie
Vitamine C helpt om ijzer in het lichaam te absorberen. Zo steeg de ijzer absorptie met 67% bij mensen die 100mg vitamine C supplement per maaltijd innamen (bron). Dit is zeer nuttig bij mensen en kinderen met anemie (bron).
IJzer is immers een noodzakelijke voedingsstof met vele functies in ons lichaam. Het zorgt voor de aanmaak van rode bloedcellen en het transport van zuurstof door lichaam.
Daarnaast heeft ascorbinezuur het vermogen te binden met plantaardig ijzer, wat normaal moeilijk geabsorbeerd wordt in het lichaam (bron, bron). Dit is een belangrijke functie, vooral voor veganisten en vegetariërs (bron).
Boost immuniteit en afweer
Vitamine C verhoogt de aanmaak van witte bloedcellen (lymfocyten en fagocyten) die het lichaam beschermen tegen infectie (bron). Verder helpt het witte bloedcellen beter functioneren door hen te beschermen tegen vrije radicalen.
Verder leert onderzoek ons dat ascorbinezuur geconcentreerd aanwezig is in immuun cellen en snel uitgeput raakt tijdens een infectie (bron). Een tekort aan vitamine C verzwakt het afweersysteem en verhoogt infectiekans (bron).
Vitamine C suppletie kan daarnaast de hersteltijd van bijvoorbeeld longontsteking gevoelig verminderen (bron, bron).
Vermindert risico op chronische ziekte
Vitamine C is een antioxidant die de natuurlijke afweer versterkt (bron). Onderzoek toonde aan dat vitamine C supplementen zorgden voor 30% meer antioxidanten in de bloedstroom, wat helpt bij de natuurlijke afweer tegen ontsteking (bron, bron).
Bloeddruk beheer
Omdat hoge bloeddruk het risico op hartziekten verhoogt is het verlagen van de bloeddruk een belangrijke preventieve maatregel.
Uit dieronderzoek blijkt dat vitamine C de bloedvaten die bloed naar het hart voeren relaxeert, wat een daling van bloeddruk met zich mee brengt (bron).
Ook bij mensen werden gunstige resultaten gemeten. Zo bleek uit een overzichtsstudie van 29 mensstudies dat vitamine C supplement een daling van systolische en diastolische bloeddruk teweeg brengt bij gezonde mensen. Bij volwassenen met hoge bloeddruk was dit effect meer uitgesproken (bron).
Hartgezondheid
Er is ook enig wetenschappelijk bewijs voor de rol van vitamine C bij hartaandoeningen.
Een wetenschappelijke overzichtsstudie van 9 onderzoeken concludeerde dat minimaal 700mg per dag het risico op hartziekte verminderde (bron).
Uit een review van 15 studies bleek bovendien dat opname van vitamine C via de voeding het risico op hartziekte vermindert. De onderzoekers beklemtonen wel hun onzekerheid of dit enkel toe te schrijven is aan vitamine C of dit tevens gemedieerd wordt door een algehele gezondere levensstijl (bron).
Daarnaast bleek uit een review van 13 studies dat minimaal 500mg per dag zorgt voor een daling van slechte cholesterol (bron).
Kan urinezuur verminderen en jichtaanval voorkomen
Studies tonen aan dat vitamine C het urinezuur in het bloed doet dalen (bron, bron).
Urinezuur is een afvalstof van ons lichaam. Wanneer het overmatig aanwezig blijft in het lichaam, kan het kristalliseren en zich opstapelen in de gewrichten. Dit kan leiden tot jicht. Dit is een soort van gewrichtsontsteking (artritis) vooral in grote tenen, met opzwelling en plotse ernstige pijnaanvallen.
Lange termijn studie bij mannen van vitamine C suppletie toonde een 44% lager risico op jicht (bron).
Hersen functioneren
Vitamine C is een sterke antioxidant. Hoge vitamine C inname via voeding en supplement heeft een beschermend effect op denken en geheugen bij ouderen (bron, bron, bron).
Te weinig vitamine C, daarentegen, tast het vermogen tot denken en herinneren aan (bron, bron). Bij dementia wordt wordt trouwens ook vaak een gebrek aan vitamine C teruggevonden (bron, bron).
Huidgezondheid
Ascorbinezuur maakt een essentieel deel uit van het huidafweersysteem. Het is nodig om collageen in de huid te produceren. Collageen houdt de huid en het weefsel stevig maar flexibel.
Vitamine C wordt naar de huid gebracht, waar het werkt als antioxidant en de huid barrière versterkt (bron). Het kan wondheling verkorten (bron, bron).
Verder zorgt vitamine C voor minder rimpels, droge huid en betere wondheling. Indien aangebracht op de huid, vermindert het rimpels (bron).
Onbewezen voordelen
- Voorkomt verkoudheid niet.
Uit een wetenschappelijke overzichtsstudie van 29 studies bleek dat 200mg vitamine C per dag het risico op verkoudheid niet vermindert, maar wel ernst en duur van verkoudheid. Zo hadden volwassenen 8% minder last van de verkoudheid, versus 14% bij kinderen (bron).Verder zorgde 1 à 2 mg per dag al voor een kortere duur bij kinderen (bron). 6 à 8 mg per dag was voldoende om effect te hebben op de duur en ernst van de verkoudheid bij volwassenen (bron). Vitamine C supplement had meer effect bij zware fysieke stress (marathon lopers, skiërs, soldaten). Daar verminderde het de duur van de verkoudheid met de helft (bron). - Voorkomt kankerrisico niet (bron)
- Beschermt ooggezondheid niet (cataract, maculaire degeneratie), vitamine C had geen tot zelfs een schadelijk effect op oogproblemen bij ouderen (bron, bron, bron).
- Behandelt loodvergiftiging niet (bron)
Dosering en mogelijke bijwerkingen
Overdosis vitamine C?
Het is bijna onmogelijk om via voeding te overdoseren aan vitamine C gezien de overschotten gewoon uitgeplast worden (bron). Je zou bijvoorbeeld minstens 29 sinaasappels of 13 paprika’s per dag moet consumeren om de ‘upper tolerable level’ te bereiken (bron, bron).
Natuurlijk is dat bij supplementen anders. De dagelijkse aanbevolen dosis vitamine C voor volwassen mannen is 90mg per dag en voor vrouwen 75 mg (bron). Tijdens de zwangerschap stijgt dit tot 85mg en bij borstvoeding tot 120mg. Ook voor rokers ligt de dosis hoger en moet je 35mg bij de normale dosis tellen (bron).
Wetenschappers stelden daarnaast een “upper tolerable limit” vast, dit wil zeggen de bovengrens van wat een gezonde volwassene kan gebruiken vooraleer er bijwerkingen optreden. Deze limiet ligt op maximaal 2000 mg per dag (bron, bron, bron, bron).
Als je je lichaam overlaadt met dosissen groter dan normaal, dan circuleert er teveel in je systeem, raakt je systeem overladen en krijg je mogelijk “overdosis” symptomen (bron).
Stress op het spijsverteringsstelsel
Overdosering van vitamine C is enkel mogelijk als je supplementen neemt. Ongewenste bijwerkingen zijn diarree en misselijkheid. Daarnaast werden subjectieve klachten over zure reflux genoteerd, die echter niet bewezen werden via onderzoek (bron, bron, bron, bron). Even stoppen met vitamine C supplement lost dit meestal op.
Nierstenen
Een teveel aan vitamine C kan leiden tot teveel aan oxalaat in het lichaam, wat een verhoogd risico op nierstenen met zich meebrengt (bron). Het overschot aan vitamine C wordt normaal uit het lichaam uitgescheiden als oxalaat, via de urine. Soms kan het oxalaat binden aan mineralen, en kristallen vormen, die uiteindelijk nierstenen worden (bron).
Uit onderzoek bleek dat 1000mg vitamine C per dag zorgde voor 20% meer oxalaat in de urine (bron). Gebruik van meer dan 2000mg per dag toonde een verband met de ontwikkeling van nierstenen (bron, bron). Per uitzondering zorgde een overdosering van meer dan 2000mg per dag voor nierfalen (bron).
IJzerteveel
Vitamine C supplementen kunnen een ijzerteveel veroorzaken bij mensen met specifieke bloedaandoeningen of voor wie ijzersupplementen gebruikt. Een ijzerteveel kan zorgen voor ernstige schade aan hart, lever, pancreas, schildklier en centraal zenuwstelsel (bron, bron, bron).
Mensen met aandoeningen die het risico op ijzerstapeling hebben of die gevoelig zijn voor de ontwikkeling van nierstenen moeten opletten met vitamine C supplementen (bron, bron, bron).
Conclusie en waar beste vitamine C kopen
Vitamine C is een cruciaal onderdeel voor 6 lichaamsfuncties en heeft 8 bewezen gezondheidsvoordelen. Dit ascorbinezuur zit in heel veel verse planten en groenten, maar toch slagen we er niet altijd in om onze dagelijkse dosis in te nemen, of ligt onze behoefte op dat moment hoger.
Op die momenten is een vitamine C supplement handig. Hoewel er veel goede producten op de markt zijn in allerhande mogelijke dosissen, formaten en verpakkingen, vergeleken wij 6 van de beste merken die 1000mg tabletten aanbieden. Onze voorkeur ging daarbij uit naar Vitakruid Vitamine C 1000 mg.