14 Gezondheidsvoordelen van Gember(thee) + 5 Recepten

Wat is gember?

Gember is één van de meest gebruikte specerijen ter wereld. Het is de wortelstok van de gemberplant (Zingiber officinale).

Andere bekende kruiden uit de gemberfamilie zijn kurkuma, laos en kardemom. Samen met kurkuma en kardemon vormt gember de basis van kerriepoeder.

Gember heeft een uitgesproken en sterke smaak. Je hebt er niet veel van nodig om een gerecht op smaak te brengen of om thee van te zetten. Als je teveel gember in een gerecht doet dan zal de smaak al snel gaan overheersen.

De organische, olieachtige, verbinding welke verantwoordelijk is voor de scherpe smaak van gember is gingerol.

Deze gingerol ketonen zijn tevens verantwoordelijk voor enkele gezondheidsvoordelen. Daarover verderop meer.

Toepassingen gember

Gember is te koop in verschillende vormen. Het is in iedere supermarkt te koop als verse gemberwortel of in poedervorm.

De gember in poedervorm is beter bekend als Djahé, wat de Indonesische benaming is. Djahé is wat scherper van smaak dan verse gember.

Er wordt van gember ook gemberbier, Ginger ale (een frisdrank), gemberjam, gekonfijte gember, gembersiroop, stemgember (gember op siroop) en ingelegde gember gemaakt.

Historie van gember

In China en India wordt gember al zeker 5.000 jaar gebruikt in de geneeskunde. Ook in andere Aziatische, Indische en Arabische gebieden kent men de medicinale toepassingen van dit bijzondere kruid al lange tijd.

Gember komt waarschijnlijk oorspronkelijk uit Zuidoost Azië. Omdat het nergens in het wild groeit is de oorsprong niet met zekerheid te achterhalen.

Gember werd in de 1^e eeuw vanuit India naar de Mediterrane regio’s gehaald. Het was voor India destijds een belangrijk export product aan de Romeinen.

Het was onder de Romeinen een geliefd kruid om haar medicinale toepassingen, met name bij maag- en darmproblemen, spijsverteringsproblemen, bij griep en spierpijn. Met het vallen van het Romeinse Rijk raakte gember echter wat in de vergetelheid.

Gember groeit niet in Europa, het groeit in een tropisch klimaat. In de middeleeuwen werd het vanuit Arabische landen naar Europa geïmporteerd als kruid. Het was in die tijd erg kostbaar. Je betaalde voor een pond gember net zoveel als voor een levend schaap.

In de middeleeuwen namen Spanjaarden gemberplanten mee naar Amerika. In deze periode was gekonfijte gember in Europa een exclusieve en geliefde zoete traktatie.

Gember is altijd één van de meest verhandelde kruiden geweest en dat tot op de dag van vandaag.

Video: 5 Voordelen van Gember

De gezondheidsvoordelen van gember

Leuk allemaal die achtergrond informatie over gember, maar pas echt interessant zijn de vele gezondheidsvoordelen van gember.

Gember kent veel farmacologische toepassingen en het gebruik wordt over het algemeen als veilig beschouwd (bron).

Desondanks is er nog veel onbekend over de mechanismes achter de werking van gember. Om deze reden is enige voorzichtigheid met het gebruik van gember als supplement op zijn plaats.

Ga daarom nooit op eigen houtje gember gebruiken als alternatief voor (zware) medicijnen welke je voorgeschreven krijgt. Doe dit altijd in overleg met je behandeld arts.

Zoals met veel medicinale kruiden is veel informatie gebaseerd op ervaringen en informatie welke generatie op generatie is doorgegeven. Dit zonder gecontroleerd wetenschappelijk onderzoek om de gezondheidsclaims te valideren.

Gelukkig is er de laatste jaren veel wetenschappelijk onderzoek naar gember verricht.

Ik zal me in dit artikel uitsluitend richten op de gezondheidsvoordelen welke een wetenschappelijke basis hebben.

Om van de gezondheidsvoordelen van gember te kunnen profiteren kan je verse gember, gember poeder, gember extracten of gember oliën gebruiken.

Het is niet zo dat verse gember het beste werkt. Het verhitten en drogen van gember zorgt voor transformatie van actieve componenten waarmee de therapeutische mogelijkheden uitgebreider worden.

Zo heeft gemberpoeder wel 10 maal zoveel biologische actieve componenten dan verse gember.

Gezondheidsvoordeel #1: vermindert inflammatie

Ontstekingen zijn een reactie van het lichaam op irritaties en beschadigingen. Denk hierbij aan beschadigingen door virussen, bacteriën, schimmels en auto-immuunreacties.

Als gevolg van onze Westerse leefstijl hebben veel mensen te maken met inflammatie, dit zijn chronisch laaggradige ontstekingen.

Deze inflammatie is een bedreiging voor de gezondheid. Het verhoogt o.a. het risico op diabetes type 2, kanker en hart- en vaatziekten.

Gingerol, het belangrijkste bioactieve component in gember, heeft een sterke anti-inflammatie en antioxidant werking (bron).

Gezondheidsvoordeel #2: vermindert misselijkheid

Eén van de oudste toepassingen van gember is het bestrijden van misselijkheid. Het is dan ook een erg effectief middel tegen misselijkheid en overgeven (bron).

Gember kan gebruikt worden bij reisziekte, ochtendmisselijkheid en misselijkheid als gevolg van chemotherapie (bron, bron).

Uit een onderzoek onder toeristen op walvissen-safari bleek gemberwortel net zo goed tegen zeeziekte te helpen als verschillende soorten reistabletten (bron).

Uit onderzoek onder zwangere vrouwen bleek gember de heftigheid zwangerschapsmisselijkheid te dempen (bron).

Uit een ander onderzoek bleek tevens dat het gebruik van gember tijdens de zwangerschap geen negatieve bijwerkingen heeft (bron).

Aanpassingen in de leefstijl kunnen ook helpen om de misselijkheid tijdens de zwangerschap te verminderen. Dit zijn leefstijl aanpassingen zoals:

Gezondheidsvoordeel #3: vermindert pijn bij artrose

Artrose is een reumatische ziekte waarbij het kraakbeen dunner en zachter wordt. Het kraakbeen raakt beschadigd en hersteld onvoldoende.

Plekken waar men vaak pijn door artrose heeft zijn de voeten, knieën, heupen, handen, rug en nek. Deze pijn kan vanuit het gewricht ver uitstralen.

Uit onderzoek bij deelnemers welke artrose aan de knieën hebben bleek gember de pijn te verminderen en hadden de deelnemers minder pijnstillers nodig (bron).

In hoeverre gember daadwerkelijk de pijn bij artrose vermindert is niet helemaal duidelijk. Er zijn ook onderzoeken op dieren welke helemaal niet in deze richting wijzen. Maar gember is wellicht het proberen waard als je pijn door artrose hebt.

Gezondheidsvoordeel #4: goed voor mensen met diabetes

Gember zorgt voor een vermindering van de bloedglucose en HbA1c (HbA1c geeft een indruk van de gemiddelde bloedglucosewaarden in de afgelopen maanden).

Gember verbetert tevens de insulinegevoeligheid (bron, bron, bron, bron).

Uit een kleinschalig onderzoek onder mensen met diabetes type 2 bleek gember ook de markers welke het risico op hartziekten aangeven te verlagen (bron).

Gezondheidsvoordeel #5: vermindert menstruatiepijn

Gember is een traditionele manier om menstruatiepijn te verlichten. In een studie werden gemberpoeder supplementen vergeleken met Ibuprofen en mefenaminezuur.

Mefenaminezuur is in Nederland niet verkrijgbaar maar wordt in de Verenigde Staten gebruikt bij menstruatiepijn.

Uit het onderzoek kwam naar voren dat gember net zo goed de pijn verlicht als de pijnstillers Ibuprofen en mefenaminezuur (bron).

Gezondheidsvoordeel #6: verlaagt het cholesterol

Uit een onderzoek kwam naar voren dat gemberpoeder capsules het slechte LDL en VLDL cholesterol aanzienlijk verlaagde (bron). Hiervoor moesten de deelnemers wel 3 maal daags 3 gram gember slikken, wat veel is.

Een onderzoek bij ratten bevestigde dat gember het cholesterol en de triglyceridewaarden kan verlagen (bron).

Gezondheidsvoordeel #7: helpt mogelijk kanker te voorkomen

Gingerol welke in grote hoeveelheden in gember zit heeft mogelijk anti-kanker eigenschappen (bron, bron).

Mogelijk is gember effectief tegen alvleesklier- en eierstokkanker. Al is het bewijs hiervoor maar beperkt (bron, bron).

Gezondheidsvoordeel #8: verbetert cognitieve functies

Bij een kleinschalig onderzoek onder gezonde vrouwen van middelbare leeftijd bleek gember extract het reactievermogen en het geheugen te verbeteren (bron).

Gezondheidsvoordeel #9: beschermt mogelijk tegen Alzheimer

De ziekte van Alzheimer is een vorm van dementie. Het is een ziekte welke zich progressief ontwikkelt. Het begint met vergeetachtigheid en het geheugen wordt steeds verder aangetast.

De oorzaak van Alzheimer is helaas nog niet bekend en een effectieve behandeling is er dan ook niet voor. Het is wel bekend dat oxidatieve stress en inflammatie het risico op Alzheimer vergroten.

Uit enkele studies op dieren valt op te maken dat de antioxidanten en bioactieve componenten in gember inflammatie reacties in de hersenen verminderen (bron).

In andere studies op dieren valt te zien dat gember de hersenen beschermt tegen leeftijd gerelateerde achteruitgang van de hersenen (bron, bron, bron).

Er is nog wel onderzoek nodig op mensen omdat veel effecten alleen nog maar bij dierproeven zijn vastgesteld. Hetzelfde geldt voor een ander kruid uit de gemberfamilie: kurkuma.

Ook dit kruid geeft hoop op een mogelijke behandeling van Alzheimer.

Gezondheidsvoordeel #10: beschermt tegen infecties

Gember voorkomt de groei van verschillende soorten bacteriën (bron, bron).

Gember is zeer effectief tegen infecties aan het tandvlees zoals gingivitis en parodontitis (bron). Deze ontstekingsremmende werking is wederom te danken aan gingerol.

Gingivitis is een ontsteking aan de rand van het tandvlees veroorzaakt door tandplak op de tanden en kiezen. Indien deze ontsteking zich uitbreid naar het daaronder gelegen kaakbot spreken we over parodontitis.

Verse gember blijkt ook infecties met het RSV virus te remmen (bron). Het RSV virus is een verkoudheidsvirus.

Gezondheidsvoordeel #11: helpt bij afvallen

Gember zorgt ervoor dat je langer een vol gevoel hebt na de maaltijd. Dit is gebleken bij een onderzoek waarbij de deelnemers (met overgewicht) na de maaltijd een oplossing te drinken kregen van gemberpoeder in heet water (bron).

Dit effect voorkomt dat er tussen de maaltijden minder snel behoefte is aan tussendoortjes.

Gezondheidsvoordeel #12: helpt bij diarree

Uit een onderzoek, welke gehouden is in 2015, kwam naar voren dat gember gebruikt kan worden om diarree en andere buikklachten te behandelen (bron).

Het gaat hier specifiek om het behandelen van diarree welke is veroorzaakt door het eten van besmet voedsel.

Gezondheidsvoordeel #13: helpt bij astma

Gember wordt al eeuwen gebruikt voor ademhalingsziekten zoals astma.

Bij astma zijn de luchtwegen overdreven prikkelbaar of hyperreactief door een chronische ontsteking van de luchtwegen.

De luchtwegen worden snel geprikkeld waarna ze samentrekken en vernauwen, wat zorgt voor benauwdheid.

De calcium-gevoelige receptor CaSR is de oorzaak van de chronische ontsteking van de luchtwegen. Bij mensen met astma is deze receptor overactief.

Componenten in gember maken deze receptor minder gevoelig is uit onderzoek gebleken (bron, bron). Gember zou daarom wellicht van waarde kunnen zijn bij de behandeling van astma en ander allergische reacties.

Gezondheidsvoordeel #14: helpt bij migraine

Onderzoekers vergeleken de effectiviteit van gember poeder met sumatriptan. Sumatriptan is een pijnstiller welke voorgeschreven wordt bij migraine of clusterhoofdpijn.

Uit dit onderzoek bleek dat de deelnemers net zo tevreden waren over gember extracten als over sumatriptan (bron). Het voordeel van de gember extracten was dat men geen bijwerking had.

Niet bewezen gezondheidsvoordelen van gember

Er doen zich een aantal gezondheidsvoordelen over gember de ronde waarvoor geen of zwak wetenschappelijke bewijs is.

Dat er ergens geen wetenschappelijk bewijs voor is wil overigens niet per definitie zeggen dat het niet werkt. Het kan ook nooit onderzocht zijn.

Waarschijnlijk zijn deze gezondheidsvoordelen gebaseerd ervaringen die door de eeuwen heen generatie op generatie zijn doorgegeven.

Het gaat om de volgende gezondheidsvoordelen:

Heb je bijvoorbeeld last van een opgeblazen gevoel, een slechte stoelgang of weinig eetlust dan kan het in ieder geval geen kwaad om eens gember (extract) te proberen.

Gevaren van gember

Zoals met alle kruiden bestaat er met gember het risico op interactie met medicijnen. Informeer hier naar bij je behandeld arts of apotheker als je regelmatig gember wilt gaan gebruiken.

Bijwerkingen door gember zijn zeldzaam. Indien er veel gember gegeten wordt dan kunnen de volgende bijwerkingen optreden:

Brandend maagzuur

Hoewel veel mensen claimen baat te hebben bij gember tegen brandend maagzuur is er geen wetenschappelijk bewijs hiervoor.

Kleine tot normale hoeveelheden gember lijken brandend maagzuur te onderdrukken terwijl grote hoeveelheden de klachten juist verergeren.

Bepaalde medicijnen

Indien je medicijnen voor hartproblemen, hoge bloeddruk of diabetes gebruikt dan zal je eerst met je behandeld arts moeten bespreken als je gember supplementen wilt gaan gebruiken.

Galstenen

Gember kan de pijnklachten verergeren als je galstenen hebt omdat het zorgt voor de aanmaak van meer gal. Gebruik daarom geen gember als je last van galstenen of je galblaas hebt.

Bloedverdunners

Omdat gember het bloed kan verdunnen zal je op moeten letten als je bloedverdunners gebruikt. Overleg daarom met je behandelend arts als je bloedverdunners gebruikt.

Operatie

Ook als je binnenkort een operatie moet ondergaan moet je oppassen met kruiden zoals gember en ginseng. Deze verhogen het risico op complicaties en bloedingen (bron, bron).

Veilige dosis

Over het algemeen wordt er vanuit gegaan dat het gebruik van 3 tot 4 gram gember extract per dag veilig is. Voor zwangere vrouwen is dit 1 gram gember extract per dag.

Het ene supplement is meer geconcentreerd dan het andere. Overschrijdt daarom niet de voorgeschreven dosis zoals aangegeven op de verpakking.

Als voedingssupplement is 0,5 tot 2 gram gember extract per dag voldoende.

Er is sprake van een overdosis gember indien meer dan 2 gram voor iedere kilo lichaamsgewicht wordt genomen.

Gember wordt afgeraden voor kinderen onder de 2 jaar.

Welke gember(thee) raad ik aan en waar bestel ik deze?

Als het aankomt op gemberthee dan vind ik deze het lekkerst.

Thee is een makkelijke en effectieve manier om gember tot je te nemen. Het probleem met de meeste supermarkt thee is dat het geen goed opneembare gember erin heeft verwerkt.

Al met al vindt ik dat gember met recht een superfood genoemd mag worden. Gember haalde echter mijn top 5 van favoriete superfoods niet, dit in tegenstelling van het broertje van gember: kurkuma. In onderstaande video vertel ik er meer over:

Soms zijn ze wel erg makkelijk om iets een superfood te noemen, terwijl het naar mijn mening niet veel meer is dan gezond voedsel. In onderstaande video bespreek ik de meest overhypte superfoods:

Recepten met gember

Als je aan gember denkt dan denk je waarschijnlijk aan Indonesische gerechten. Heerlijk. Maar toch is er veel meer mogelijk met gember. Ik zal je met mijn recepten proberen te inspireren.

Recept #1: Gember-sesam vinaigrette

Gezond bezig met een salade? De dressings welke je in de supermarkt kunt vinden zitten meestal wel vol suiker, glucosestroop of E-nummers wat je salade een stuk minder gezond maakt.

Wil je echt gezond bezig zijn dan maak je je vinaigrette gewoon zelf. Dat is nog lekkerder ook.

Deze vinaigrette maak je op basis van gember en sesamolie zodat je je salade een heerlijke Oosterse twist kunt geven.

Deze vinaigrette komt bijzonder goed tot zijn recht indien je stukjes vis als eiwitbron in je salade hebt gebruikt.

Dit is wat je nodig hebt voor deze vinaigrette:

Bereiding:

1. Doe de sesamolie met de appel cider azijn een kommetje en klop het met een vork goed door.
2. Voeg de honing toe en klop het met een vork goed door tot dat je een homogeen geheel hebt.
3. Voeg de overige ingrediënten toe en roer deze door.

Variatietip:

Om je gember-sesam vinaigrette echt helemaal Oosters te maken kan je rijst azijn gebruiken in plaats van appel cider azijn.

Hiervoor gebruik je in dit recept 50 ml rijst azijn.

Rijst azijn bevat vaak wel toegevoegde suikers, het ene merk meer dan het andere. Dus let hierop bij het kopen.

Recept #2: gember wortel muffin

Deze muffins kan je eten als verantwoord tussendoortje, als ontbijt, als toetje of als traktatie.

Deze muffins zitten vol voedzame ingrediënten zoals wortels, havermout, kokosolie, lijnzaad en natuurlijk gember. De muffins smaken naar worteltaart.

Ingrediënten:

Voor het glazuur heb je de volgende ingrediënten nodig:

Bereiding:

1. Verwarm de oven voor op 190 graden Celsius.
2. Neem een muffinvorm en bekleed deze met muffinpapiertjes.
3. Raps de worstelen en doe ze in een grote schaal.
4. Laat de kokosolie even smelten in een pannetje en voeg het toe aan de grote schaal.
5. Voeg aan deze schaal de ei, appelmoes, honing, amandelmelk en vanille extract toe. Meng dit goed met een vork.
6. Voeg het stevia poeder toe aan de schaal en roer deze mee.
7. In een aparte schaal doe je de droge ingrediënten: havermoutmeel, kaneel, gember poeder, nootmuskaat poeder, zout, bakpoeder, baking soda en lijnzaad. Meng deze ingrediënten met elkaar.
8. Voeg de droge ingrediënten toe aan de schaal met natte ingrediënten en roer het met een spatel door. Het is niet erg als het niet helemaal mooi glad wordt.
9. Verdeel het deeg over de muffinvormpjes en plaats het gedurende 22 tot 24 minuten in de oven.
10. Laat de muffins eerst 15 minuten afkoelen voordat je ze uit de muffinvormen haalt. Plaats ze daarna op een ovenrek om ze verder te laten afkoelen.
11. Om het glazuur te maken doe je de ingrediënten in een schaal of keukenmachine waarna je ze op hoge snelheid mengt. Met een theelepeltje kan je het glazuur over de muffins verdelen.

Recept #3: geroosterde worteltjes met honing en gember

Aardappels, groente en een stukje vlees; de traditionele Hollandse maaltijd. Dit maak je een stuk minder saai en smakelijker met dit recept. En dat gember niet alleen in Aziatische gerechten thuis hoort blijkt wel als je deze worteltjes geproefd hebt.

Om de traditionele Hollandse maaltijd gezonder te maken kan je de aardappelen vervangen voor zoete aardappel.

Ingrediënten:

Bereiding:

1. Verwarm de oven voor op 220 graden Celsius
2. Maak de worteltjes schoon. Je mag een stukje groen laten zitten.
3. Snij van een gemberwortel ongeveer 2 cm af en snij dit zo fijn mogelijk.
4. Doe de olijfolie in een schaal. Voeg hieraan de honing, gember, zout en zwarte peper toe en roer het door. Voeg hieraan de worteltjes toe en roer het door zodat de worteltjes bedekt worden met de olijfolie.
5. Leg de worteltjes op een grillplaat en plaats deze in de voorverwarmde oven.
6. Rooster de worteltjes gedurende 40 tot 50 minuten tot dat deze gaar zijn en de randen bruin beginnen te worden.
7. Snij een handje bieslook fijn en garneer hiermee de worteltjes zodra je deze uit de oven hebt gehaald.

Recept 4: Virgin gember peer mojito smoothie

Wat dacht je van een heerlijke frisse virgin mojito smoothie? Deze mojito is heerlijk fris en je kunt hem zonder schuldgevoel drinken.

Met deze smoothie kan je een complete maaltijd vervangen. De smoothie voorziet je lichaam namelijk van koolhydraten, eiwitten en vetzuren zodat je er weer even tegenaan kan.

Het hennepzaad zorgt voor de eiwitten en vetzuren. Het bijzondere van hennepzaad is dat het alle essentiële aminozuren bevat én tevens een goede bron van omega 6 en omega 3 vetzuren is. Welke ook nog eens in een gunstige 3:1 verhouding aanwezig zijn.

De kokosmelk in deze smoothie zorgen voor middellange keten vetzuren (Medium Chain Triglycerides) en helpen voor een verzadigd gevoel.

Je kunt de kokosmelk in deze smoothie ook vervangen voor water of een andere plantaardige melk mocht je niet zo’n kokosmelk fan zijn.

Ingrediënten:

Bereiding:

1. Doe het water met de kokosmelk in de blender en voeg hier het hennepzaad aan toe. Meng dit gedurende 2 minuten op de hoogste stand zodat het hennepzaad goed fijn wordt.
2. Snij ongeveer 2 cm van een verse gemberwortel af en snij dit fijn. Voeg het toe aan de blender en zet de blender gedurende 1 minuut op de hoogste stand.
3. Voeg hier vervolgens de spinazie aan toe en blend tot dat het mooi glad wordt.
4. Snij de limoen door en knijp het sap in de blender. Voeg de overige ingrediënten toe en meng op de hoogste stand tot dat je een mooie gladde smoothie hebt.
5. Voeg tot slot een handje ijsklontjes toe en blend dit even mee om je smoothie heerlijk koel te maken.

Recept 5: verse gember thee

Je wilt op een eenvoudige manier gember in je dieet? Probeer dan eens deze gember thee. Vele malen lekkerder dan de kant-en-klare theezakjes met gembersmaak.

Het geheim van deze gember thee is grote hoeveelheid gember. Veel meer dan je zou verwachten.

Wat je nodig hebt:

Bereiding:

1. Snij ongeveer 5 cm van de gemberwortel af. Schil dit en snij het is zo dun mogelijke plakjes zodat je een zo groot mogelijke oppervlakte creëert. Dit helpt om de smaak optimaal aan het theewater af te geven.
2. Doe het water in een steelpannetje en breng het aan de kook. Voeg de plakjes gember toe en laat het 10 minuten zachtjes koken op een laag pitje. Doe een deksel op de pan om droog koken te voorkomen.
3. Schenk de gember thee in kopjes en knijp hier boven een halve limoen uit (naar smaak).
4. Deze thee smaakt extra lekker als je deze zoet maakt. Hiervoor kun je het beste een natuurlijke zoetstof zoals honing of kokosbloemsuiker gebruiken of een natuurlijke zoetstof zoals pure stevia.

Je kunt deze gember thee ter variatie ook eens proberen met wat kaneelpoeder, verse munt, kamille, of een snufje Cayenne peper.

Enjoy!

Welk van de 5 buiktype heb jij? Doe de test en ontdek het direct (en hoe jij met jouw type een platte buik krijgt)

Wil je weten welke buiktype je hebt? En hoe je met jouw type een platte en strakke buik krijgt en effectief buikvet weet te verbranden?

Doe dan mijn test en ontdek het in slechts 2 minuten.

Je zal het volgende te weten komen:

• Welk type buik jij hebt
• Potentiële fouten die je maakt die jouw buikvet veroorzaken
• Wat jij kan veranderen om een mooie platte of strakke buik te krijgen

Start buiktype test