Trage Schildklier (Hypothyreoïdie): 31 Symptomen, 9 Oorzaken & 3 Tips

Wat is een schildklier?

De schildklier, ofwel de glandula thyroidea of het thyroïd, is een klier welke zich in de voorkant van de hals bevindt.

De schildklier zit tegen de luchtpijp en voor het strottenhoofd.

De schildklier is één van de meest doorbloede organen in je lichaam. 4 slagaders voorzien de schildklier van bloed.

De schildklier produceert een groep hormonen welke ook wel aangeduid worden als de schildklierhormonen. Dit zijn de hormonen:

Zonder deze hormonen zou je niet kunnen leven.

Om deze hormonen te kunnen maken heeft de schildklier jodium en tyrosine (een aminozuur) nodig. De T3 en de T4 hormonen beïnvloeden onze stofwisseling.

Wat is een trage schildklier?

Een te traag (hypothyreoïdie) of te snel werkende schildklier (hyperthyreoïdie) zijn veel voorkomende aandoeningen van de schildklier.

Bij een te trage schildklier worden onvoldoende schildklierhormonen aangemaakt. Bij een te snel werkende schildklier te veel. In beide gevallen zullen er klachten optreden.

Oorzaken traag werkende schildklier

De werking van de schildklier kan door verschillende oorzaken verstoord worden, deze zijn:

Ziekte van Hashimoto

Terwijl de naam misschien doet denken aan een Japanse Samoerai, is Hashimoto na tekort aan jodium de meest voorkomende oorzaak van hypothyreoïdie (bron).

De ziekte van Hashimoto is een auto-immuunziekte, wat betekent dat het immuunsysteem antilichamen produceert die het eigen gezonde weefsel van het lichaam aantasten.

Dit heeft negatieve invloed op de schildklier, die het hierdoor laat afweten. Er ontstaat dan een traag werkende schildklier. Dit kan weer de oorzaak zijn van een jodiumtekort (maar dat hoeft niet altijd het geval te zijn).

Er bestaat nog een hoop onduidelijkheid over de ziekte, maar uit onderzoek is gebleken dat ongeveer 90% van de gevallen van een langzaam werkende schildklier het gevolg zijn van de ziekte van Hashimoto (bron).

Hypothyreoïdie is eigenlijk een overactief immuunsysteem die denkt dat het eigen lichaam de boosdoener is en het eigen lichaam gaat aanvallen.

Een dieet met weinig jodium, selenium en ijzer verhoogt het risico op schildklieraandoeningen (bron).

Heb je de ziekte van Hashimoto? Dan is het eten van rauwe kruisbloemige groenten (broccoli, bloemkool, etc.), het gebruik van koolzaadolie (canola-olie) (bron), overmatige hoeveelheden omega 6 vetzuren en gluten niet verstandig (bron).

Ook kunnen bepaalde voedingsmiddelen de opname van je schildkliermedicatie beïnvloeden. Praat altijd eerst met je arts hoe je het beste de schildkliermedicatie kan nemen in combinatie met het dieet.

Daarnaast is het belangrijk dat je vitamine B12, vitamine D, selenium en zink in voldoende mate binnenkrijgt (deze waarden zijn vaak lager bij mensen met de ziekte van Hashimoto).

Jodiumtekort

In het verleden was een jodiumtekort nog een veelvoorkomende oorzaak van een traag werkende schildklier.

Bij een jodiumtekort krijgt men een endemische struma (een vergrote schildklier) en hypothyreoïdie (traag werkende schildklier).

Om deze reden wordt jodium toegevoegd aan keukenzout (JoZo) en gebruiken bakkers gejodeerd zout in het brood. Bakkers zijn hiertoe wettelijk verplicht.

Door de toevoeging van jodium aan het (bakkers)zout komt een endemische struma vrijwel niet meer voor in Nederland.

Een jodiumtekort is een reëel risico bij een langdurig koolhydraatarm dieet of ketogeen dieet. Bij dergelijke diëten zal je (vrijwel) geen brood meer eten omdat deze rijk zijn aan koolhydraten.

Door het ontbreken van brood in het eetschema kan een tekort aan jodium ontstaan. Voor veel mensen is brood de voornaamste bron van jodium.

Gelukkig zit jodium van nature in genoeg andere voedingsmiddelen zodat je niet snel een jodiumtekort oploopt, mits je een gevarieerd dieet volgt met voldoende natuurlijke bronnen van jodium.

Zo zit er veel jodium in vis en eieren. In onderstaande tabel zie je een overzicht van jodiumhoudende voedingsmiddelen.

Als je geen brood eet dan kan je jodium eventueel aanvullen door middel van kelp tabletjes. Pas hierbij op dat je niet te veel jodium binnenkrijgt, dit is ook weer nadelig voor een optimale werking van je schildklier.

Snel werkende schildklier erfelijk

De ziekte van Graves is multifactorieel erfelijk. Dat betekent dat zowel erfelijke als niet-erfelijke factoren de ziekte kunnen veroorzaken.

Indien je erfelijke aanleg voor de ziekte van Graves hebt, is niet te voorspellen of je de ziekte daadwerkelijk zult krijgen.

Voeding, roken, medicijngebruik, alcoholgebruik en infectieziektes die je hebt gehad zijn daarbij ook van invloed op het wel of niet krijgen van deze auto-immuunziekte.

De symptomen van een trage schildklier

Bij een trage schildklier kan een hele reeks klachten ontstaan. Iemand met een trage schildklier zal meestal niet al deze klachten ervaren, maar slechts een aantal.

Omdat sommige klachten in eerste instantie vaag zijn, zullen deze niet meteen direct worden toegeschreven aan een trage schildklier.

Om te kunnen bepalen of er daadwerkelijk sprake is van een traag werkende schildklier kan een bloedonderzoek uitsluitsel geven.

Indien de schildklier inderdaad te traag is dan zullen er te weinig van de T3 en T4 schildklierhormonen in het bloed zitten.

Bij een bloedonderzoek zal direct ook de TSH-spiegel gemeten worden. Aan de hand van een te hoge TSH-spiegel kan de oorzaak van de traag werkende schildklier achterhaald worden. Hier vind je overigens een overzicht van allerlei schildkliertesten die je online kunt aanvragen. Je kunt hier je rT3 testen.

Fysieke symptomen van een trage schildklier:

Psychische symptomen van een trage schildklier:

De meest voorkomende symptomen van een trage schildklier zal ik hieronder toelichten.

Vermoeidheid

Vermoeidheid is het meest voorkomende symptoom van een trage schildklier.

De lage thyroxine waarden zijn verantwoordelijk voor het vermoeide gevoel. Door lage thyroxine waarden kan iemand zich echt uitgeput voelen.

In een onderzoek onder mensen met een trage schildklier gaven deelnemers de volgende vermoeidheidsklachten (bron, bron):

Het koud hebben

Bij een trage schildklier is het metabolisme langzamer. Hierdoor verbrandt het lichaam minder calorieën en wekt het minder warmte op. Het gevolg is dat je het eerder koud hebt dan anderen.

Ongeveer 40% van de mensen met een trage schildklier zijn gevoeliger voor kou dan anders. Dit komt door de lage thyroxine waarden (bron).

Aankomen

Aankomen zonder aanwijsbare reden is een ander veel voorkomend symptoom van een traag werkende schildklier (bron).

Door de lage thyroxine waarden kom je aan terwijl je dezelfde hoeveelheid calorieën eet als altijd. Het lichaam gaat door de lage thyroxine waarden vet opslaan.

Uit een studie blijkt dat mensen die de diagnose trage schildklier kregen in het eerste jaar na de diagnose gemiddeld 7 tot 14 Kg aankwamen (bron, bron).

Indien je in korte tijd bent aangekomen zonder dat er veranderingen zijn in je leefstijl (anders gaan eten, drinken, bewegen of rusten) dan zou dan met je schildklier te maken kunnen hebben.

Depressieve gevoelens

Er is een link tussen depressieve gevoelens en een trage schildklier. Maar liefst 57% van de mannen en 64% van de vrouwen met een trage schildklier voelt zich depressief (bron, bron).

Mensen met een trage schildklier voelen zich ook vaak angstig of hebben last van paniekaanvallen. Onderzoekers vonden dat de kans op het ontwikkelen van angststoornissen meer dan 2 keer hoger is bij patiënten met hypothyreoïdie in vergelijking met gezonde deelnemers (bron).

Ook laat onderzoek zien dat antidepressiva invloed heeft op de schildklierhormoon levels en dat artsen schildklierhormoon moeten bijgeven bij de antidepressiva. Kortom, je kunt schildklierproblemen krijgen juist door het nemen van medicatie tegen een depressie (bron).

De link tussen een trage schildklier en depressies staat overigens ter discussie. Er zijn namelijk ook onderzoeken waarin deze relatie niet hard gemaakt kon worden (bron).

Een depressie kan tal van andere oorzaken hebben naast de mogelijkheid van een trage schildklier. 

Haaruitval

Haarzakjes worden zoals de meeste cellen gereguleerd door thyroxine hormonen. Omdat haarzakjes een korte levenscyclus hebben zijn ze gevoeliger voor lage thyroxine waarden (bron).

De lage thyroxine waarden zorgen dat haarzakjes zich niet herstellen wat resulteert in haaruitval (bron). Het exacte mechanisme is nog niet helemaal bekend maar de theorie is dat door lage schildklierhormonen de haarzakjes in een rustfase (telegene fase) komen waardoor ze na uitval niet opnieuw een haartje aanmaken, zogenaamd effluvium stadium van de haarcyclus (bron).

Na behandeling van de trage schildklier hersteld bij de meeste mensen de haargroei weer.

Uit een onderzoek bij mensen met haaruitval bleek dat bij ongeveer 23% tot 29% dat een trage schildklier de boosdoener was. Bij mensen die ouder zijn dat 40 jaar is dit in 40% van de gevallen zo (bron).

Haaruitval kan ook andere (hormonale) oorzaken hebben. Je huisarts kan je helpen de oorzaak te achterhalen.

Een droge en jeukende huid

Ook de huidcellen hebben een korte levenscyclus.

Door de lage thyroxine waarden wordt de normale levenscyclus langer en duurt het langer voordat huidcellen vernieuwen. Hierdoor is de opperhuid langer onderhevig aan slijtage en duurt het langer voordat dode huidcellen los laten. Dit zorgt voor een droge en gevoelige huid (bron).

Mensen met lage thyroxine waarden hebben in 74% van de gevallen last van een droge huid (bron, bron). Daarbij moet gezegd worden dat een droge huid een veelvoorkomend probleem is waar veel mensen mee te maken hebben (54% van de bevolking), ongeacht of zij een trage schildklier hebben of niet.

Verstopping

Mensen met een trage schildklier hebben vaker last van obstipatie dan anderen.

17% van de mensen met een trage schildklier hebben daar last van terwijl dat percentage voor mensen zonder deze aandoening op 10% ligt (bron).

De lage thyroxine waarden zorgen voor een verminderde beweeglijkheid (dus contractie, samenknijpen) van de maag, dunne en dikke darm (bron).

Als je last van verstoppingen hebt dan helpt het om veel water en koffie te drinken, veel vezels te eten en meer te bewegen.

Concentratieproblemen

Ruim 20% van de mensen met een trage schildklier krijgt meer moeite met eenvoudige berekeningen.

Een kleine 40% van de mensen geeft aan dat hun geheugen minder wordt (bron).

Bij behandeling van de trage schildklier verbetert de concentratie en het geheugen weer (bron, bron).

Menstruatie klachten

Thyroxine hormonen verstoren de werking van andere hormonen en hebben een directe invloed op de eierstokken en de baarmoeder.

Uit onderzoek bij Indische vrouwen met een trage schildklier is gebleken dat daardoor de menstruatiecyclus onregelmatig kan worden en het bloedverlies heviger kan worden dan normaal (bron).

Traag werkende schildklier test

Indien je het vermoeden hebt dat je een trage schildklier hebt dan moet je naar de huisarts. Deze kan een bloedonderzoek doen zodat met zekerheid vastgesteld kan worden of je wel of niet een te traag werkende schildklier hebt.

Ook zou het kunnen dat je een te snel werkende schildklier hebt, veel klachten van een traag werkende schildklier komen namelijk overeen met een te snel werkende schildklier.

Alvorens je een afspraak met de huisarts maakt kan je aan de hand van de onderstaande zelftest vragenlijst al een indicatie krijgen of je wel of niet een te trage schildklier hebt.

De trage schildklier checklist:

• ____ Ik kan niet afvallen door meer te bewegen of mijn dieet aan te passen
• ____ Ik ben zwaarder geworden zonder aanwijsbare reden
• ____ Ik heb last van (ernstige) verstoppingen
• ____ Ik voel me moe of uitgeput
• ____ Ik voel me vaak duizelig of licht in mijn hoofd
• ____ Ik heb vaker hoofdpijn
• ____ Ik voel me traag en slaperig
• ____ Ik heb het koud terwijl anderen het warm / comfortabel vinden
• ____ Mijn menstruatiecyclus is onregelmatig
• ____ Mijn menstruatie is heftiger (meer krampen, meer bloedverlies)
• ____ Ik heb pijn in mijn gewrichten, handen en voeten
• ____ Mijn haar is droog en bros of valt uit
• ____ Onder mijn ogen is het opgezwollen
• ____ Ik voel me neergeslagen, depressief of somber
• ____ Ik heb geen interesse meer in mijn normale dagelijkse activiteiten
• ____ Mijn stemming schommelt
• ____ Ik voel me rusteloos
• ____ Ik kan me niet goed concentreren
• ____ Ik vergeet vaker dingen dan anders
• ____ Ik heb moeite om dingen te onthouden
• ____ Ik voel me waardeloos
• ____ Ik heb weinig of geen zin meer in seks
• ____ Mijn stem is veranderd
• ____ Ik snurk meer dan anders
• ____ Ik heb een slaap-apneu
• ____ Ik heb de behoefte om te gapen om aan zuurstof te komen
• ____ Ik voel me eerder kortademig
• ____ Ik voel het soms drukken op de borst
• ____ Mijn ogen zijn gevoeliger voor licht
• ____ Mijn ogen voelen droog en jeuken vaak
• ____ Ik heb soms een raar gevoel in mijn nek of keel
• ____ Mijn nek is gevoeliger. Mijn sieraden, sjaals of stropdas geven mij een oncomfortabel gevoel rondom de hals
• ____ Mijn hals is dikker dan anders of heeft een zichtbare onregelmatigheid

Let op: bovenstaande klachten kunnen ook een andere oorzaak hebben. Laat daarom altijd je bloed onderzoeken voor definitief uitsluitsel.

Temperatuurtest schildklier

Je kunt ook testen of je mogelijk een trage schildklier hebt door je temperatuur te meten. Deze methode gaat als volgt:

Meet je temperatuur op zodra je wakker wordt, doe dit terwijl je nog in bed ligt, nog voordat je opstaat. Meet de temperatuur onder je arm.

Doe dit 3 dagen achter elkaar en neem vervolgens het gemiddelde.

Vrouwen in de menstruatie dienen de temperatuur op de 2^e, 3^e en 4^e dag van de menstruatie op te meten.

Indien je gemiddelde temperatuur tussen de 36.4 en 36.8 graden is dan is dit goed.

Als je gemiddelde temperatuur lager is dan 36.4 dan is dit een aanwijzing dat je schildklier te traag zou kunnen zijn en kan je bij de huisarts vragen of je schildklier werking onderzocht kan worden.

Tips bij een trage schildklier

Wat je bij een trage schildklier kunt doen is afhankelijk van de oorzaak.

Traag werkende schildklier medicijnen

Indien er een medische oorzaak voor de traag werkende schildklier is gevonden dan zal je in veel gevallen medicijnen voorgeschreven krijgen.

In deze medicijnen zitten schildklierhormonen. Een arts zal langzaam de dosering van deze schildklierhormonen opvoeren tot dat de klachten verdwijnen.

De behandelend arts zal hierbij regelmatig het bloed testen om te controleren of er niet te veel of te weinig schildklierhormonen in het bloed zitten.

Homeopathie bij een trage schildklier?

Er bestaat geen wetenschappelijk bewijs dat bepaalde homeopathische middelen helpen bij een traag werkende schildklier.

Overigens bestaat er überhaupt geen wetenschappelijk bewijs voor de werkzaamheid van homeopathische middelen.

De werking van de homeopathische middelen is niet groter dan die van placebo’s (bron).

Trage schildklier voeding

Indien je trage schildklier wordt veroorzaakt door je voedingspatroon dan kan je hier door middel van aanpassingen in je dieet in de meeste gevallen wat aan doen.

Om een trage schildklier te verhelpen zijn er een aantal voedingsmiddelen die je kunt eten en een aantal welke je beter kunt vermijden.

Wel eten

Wat je schildklier nodig heeft zijn voedingsmiddelen met jodium, selenium, vitamine A, B12, D en E en voedingsvezels. Deze zitten in o.a. in hieronder genoemde voedingsmiddelen:

Wel eten:

Niet eten

Hoge insulinewaarden beïnvloeden de werking van de schildklier en daarom heb je insuline nodig voor het omzetten van inactief naar actief. Ook het eten van  toegevoegde suikers en geraffineerde koolhydraten kan daarom een negatief effect hebben.

Uit onderzoek blijkt dat mensen met diabetes type 2 een verhoogd risico hebben op schildklierproblemen (bron). Hierdoor stijgt de bloedglucose flink en maakt het lichaam veel insuline aan.

Verder blijkt dat nicotine en alcohol een negatief effect hebben op de aanmaak van schildklierhormonen (bron).

Ook een aantal voedingsmiddelen die als gezond worden gezien, kunnen een negatief hebben voor mensen met een trage schildklier.

Veel rauwe groenten eten hebben een negatief effect op een goede werking van de schildklier (alleen bij mensen waarvan de schildklier al te traag werkt). Dit komt door stofjes die goitrogenen worden genoemd.

Goitrogenen zijn stofjes die vrijkomen als er in groente wordt gesneden of gekauwd. Door groenten te koken worden de goitrogenen gedeactiveerd en kunnen ze ook door mensen met een trage schildklier veilig gegeten worden.

Welke plantaardige voedingsmiddelen bevatten veel goitrogenen?

Plantaardig voedsel die veel goitrogenen bevatten zijn:

Als je een trage schildklier hebt is het nog belangrijker dan normaal dat je zo gevarieerd mogelijk eet. Op deze manier voorkom je dat je regelmatig voedingsstoffen binnen krijgt die je beter niet kunt nemen.

Verder is het nog belangrijker dan normaal dat je kiest voor onbewerkt voedsel. Dit om te voorkomen dat je bloedglucose verstoord wordt door toegevoegde suikers of geraffineerde koolhydraten.

Voorgoed jouw energietekort oplossen met een wetenschappelijk bewezen methode?

Moeheid geeft enorm veel frustraties. Daarom heb ik een methode ontwikkeld die daar voorgoed mee afrekent en je een energieboost geeft.

In mijn programma genaamd Eeuwig Energiek leer je specifieke oplossingen voor jouw oorzaak van energie tekort, maar ook tips en adviezen die voor iedereen nuttig zijn.

Je zal onder andere het volgende ontdekken:

• Waar het specifiek bij jou mis gaat en of jij er iets aan kan doen.
• 25 Tips voor een energieopwekkende nachtrust
• Hoe je energievreters kunt herkennen en deze kan vervangen met energiegevers
• De top 25 energiegevende voedingsmiddelen
• Verschillende onverwachte methodes om meer energie te krijgen

Klik op deze link om Eeuwig Energiek + bonussen volledig risicovrij uit te proberen