Metoprolol: Werking, Bijwerkingen, Ervaringen en Alternatief

De werking van metoprolol

Ons lichaam kent 3 soorten stresshormonen. Dit zijn: adrenaline, noradrenaline en cortisol. Het lichaam maakt deze stresshormonen aan bij heftige emoties en bij inspanning en werken in op de bèta-receptoren.

Metoprolol is een bètablokker, dit betekent dat dit middel de bèta-receptoren blokkeert. Hierdoor hebben de stresshormonen geen effect meer op de bèta-receptoren en verliezen ze hun (negatieve) effect op diversen systemen in het lichaam. Concreet betekent dit dat de hartslag trager zal zijn, er minder bloed door het hart wordt rondgepompt en dat het hart minder zuurstof nodig heeft.

Andere benamingen voor metoprolol

Metoprolol wordt onder verschillende namen op de markt gebracht. Deze namen zijn Selokeen (merknaam), Selokomb (merknaam), Lopresor (merknaam), Metoprololi Succinas, Metoprololsuccinaat, Metoprololtartraat, Metoprololi Tartras en Metoprolol/Hydrochloorthiazide. Al deze middelen hebben dezelfde werkzame stof, maar kunnen aan andere mineralen (zouten) gebonden zijn waardoor ze beter geschikt zijn om bepaalde aandoeningen te behandelen.

Wanneer wordt metoprolol voorgeschreven?

Metoprolol kan in verschillende situaties worden voorgeschreven;

• Bij een hoge bloeddruk
• Bij hartritmestoornissen
• Bij hartfalen
• Bij een hartinfarct
• Bij Angina pectoris
• Bij een te snelle schildklier
• Bij migraine

Voor al deze situaties zullen we de werking van metoprolol apart toelichten.

Een te hoge bloeddruk

Bij een hoge bloeddruk bestaat er een verhoogd risico op hart- en vaatziekten.

Dit komt door de verhoogde bloeddruk, waardoor er meer druk staat op de bloedvaten en deze makkelijker kunnen beschadigen. Er bestaat dan een reëel risico op een beroerte, hartkramp of hartfalen.

Doordat metoprolol ervoor zorgt dat het hart minder snel klopt zal de bloeddruk dalen en neemt het risico op complicaties af.

Bij een hoge bloeddruk zal je hier weinig van merken. Een week nadat je bent begonnen met het slikken van Metoprolol zou bij een meting de bloeddruk al lager moeten uitvallen.

Na 1 week is het maximale bloeddrukverlagende effect van metoprolol behaald (bron).

Hartritmestoornissen

Men spreekt van hartritmestoornissen indien de hartslag te snel, te langzaam of onregelmatig is.

Er zijn verschillende oorzaken voor hartritmestoornissen en in veel gevallen kan de oorzaak niet met zekerheid worden vastgesteld. Mogelijke oorzaken zijn een te snelle schildklierwerking of een hartspier die beschadigd is, bijvoorbeeld door een eerder hartinfarct.

Metoprolol maakt de hartslag rustiger en regelmatiger. Dit effect is al een uur na inname merkbaar en meetbaar. De werking houdt tot maximaal 12 uur aan.

Er zijn ook metoprolol tabletten die vertraagd worden afgegeven (metoprolol retard), hiervan houdt de werking maximaal 24 uur aan.

Hartfalen

We spreken over hartfalen indien de pompkracht van het hart niet meer op peil is. Het hart heeft dan moeite om het bloed goed door het lichaam rond te pompen waardoor je sneller moe en kortademig wordt.

Hartfalen heeft verschillende oorzaken zoals een eerdere hartinfarct, een hoge bloeddruk of een vernauwing van de bloedvaten. Metoprolol wordt normaal gesproken pas voorgeschreven bij hartfalen indien andere behandelingen of middelen niet het gewenste effect hebben.

Metoprolol mag niet altijd worden voorgeschreven bij hartfalen. Omdat het hart het al zwaar heeft om bloed rond te pompen, is het juist contraproductief om deze ook nog te remmen met metoprolol. Slecht behandeld hartfalen is daarom ook een contra-indicatie voor metoprolol. Het kan het hartfalen juist erger maken (bron).

Een hartinfarct

Een hartinfarct (hartaanval) ontstaat indien er één of meerdere kransslagaders het hart niet meer van bloed kunnen voorzien. De hartspieren (of een deel daarvan) krijgen dan onvoldoende zuurstof en kunnen afsterven.

Na een hartinfarct werkt een deel van het hart niet meer naar behoren waardoor er klachten kunnen zijn zoals hartfalen en kortademigheid.

Bij een hartinfarct zal een arts een direct een bètablokker, zoals metoprolol toedienen. Vanwege het risico op een tweede hartinfarct zal het nodig zijn om een bètablokker te blijven gebruiken.

Angina pectoris

Bij inspanning, heftige emoties, stress of andere situatie waarbij het hart harder moeten pompen kan hartkramp optreden. Dit geeft een drukkend gevoel op de borst.

Dit nare gevoel komt door een vernauwing van de kransslagaderen, waardoor er minder zuurstof naar het hart komt dan op dat moment nodig is.

Met metoprolol wordt ervoor gezorgd dat het hart beter en krachtiger kan kloppen en het risico op een zuurstoftekort verlaagd wordt. 

Een te snelle schildklier

Hormonen beïnvloeden de snelheid waarmee verschillende processen in het lichaam worden geregeld.  Zo wordt de stofwisseling bijgestuurd door hormonen die worden geproduceerd in de schildklier.Maar ook de hartslag speelt hierin een rol.

Een te snel werkende schildklier vertaalt zich in een te snelle of onregelmatige hartslag. Een behandeling zal er dan op gerichten moeten zijn om de schildklier goed te laten functioneren.

Daarnaast kan er (meestal tijdelijk) een bètablokker – zoals metoprolol – worden voorgeschreven zodat het hart wordt afgeremd.

Migraine

Mensen die regelmatig last van migraine aanvallen hebben (meer dan tweemaal per maand) kunnen baat hebben bij Metoprolol.

Metoprolol verlicht niet de pijn van een aanval maar helpt deze wel te voorkomen. Metoprolol moet daarom preventief worden geslikt. In ongeveer de helft van gevallen neemt het aantal migraine aanvallen bij gebruikers af.

Bijwerkingen Metoprolol

Zoals helaas met de meeste medicijnen het geval is, heeft ook Metoprolol bijwerkingen. 10% tot 30% van de metoprolol gebruikers krijgt te maken met vermoeidheid, wat een behoorlijk hoog percentage is.

Andere veel gehoorde klachten hebben betrekking op de maag en darmen. Zo maken mensen melding van misselijkheid, obstipatie, diarree en overgeven.

Deze klachten ontstaan vooral als men net begint met het gebruik van Metoprolol. Naarmate men aan dit middel gewend raakt, kunnen dergelijke klachten naar de achtergrond verdwijnen.

Naar schatting heeft 1% tot 10% van de metoprolol gebruikers te maken met maag- en darmklachten.

Hoofdpijn is een andere klacht die geregeld voorkomt bij het gebruikers van metoprolol.

Ook duizeligheid komt veel voor bij metoprolol gebruikers. Dit is met name het geval in de eerste dagen tot weken en komt in het bijzonder voor bij het opstaan. Dit heeft te maken met de lagere bloeddruk waarvoor de metoprolol zorgt.

Na verloop van tijd zal bij de meeste gebruikers de duizeligheid minder worden. Ook helpt het om maatregelen te nemen, zoals:

• Rustig opstaan uit een stoel en bij het opstaan uit bed
• Eerst even de benen hoger houden (door deze bijvoorbeeld op een kussen te laten rusten)

Onder invloed van metoprolol reageren de bloedvaten minder goed op kou. Het gevolg hiervan is dat, 1-10% van de metoprolol gebruikers, last krijgt van koude voeten en handen.

Verder is er nog een lange lijst van bijwerkingen die voorkomen bij minder dan 1% van de metoprolol gebruikers.

Deze zeldzame bijwerkingen zijn:

• Impotentie (dit komt omdat de bloeddruk lager wordt)
• Een droge mond
• Droge ogen en wazige zien
• Haaruitval
• Problemen met inslapen
• Nachtmerries of levendiger dromen
• Depressiviteit
• Angstig
• Verward
• Hallucinaties
• Zweten
• Benauwdheid, met name voor mensen met astma en COPD moet dit door de arts goed in de gaten worden gehouden
• Meer kans op bloedingen (bloedneuzen, onderhuidse bloedingen en sneller blauwe plekken).

In het geval van bepaalde ziekten of aandoeningen bestaat er het risico’s dat klachten die hiermee samenhangen juist verergeren. Dit is het geval bij het syndroom van Sjögren, myasthenia gravis, psoriasis en het Wolff-Parkinson-Whitesyndroom. Indien je één van deze ziekten op aandoening hebt dan zal je arts je hier extra op controleren en monitoren.

In het geval van diabetes is het noodzakelijk om vaker de bloedsuikers te meten. Door het gebruik van metoprolol kunnen hypo’s minder snel opgemerkt worden omdat de hartkloppingen, die je normaal bij een hypo zou opmerken, onderdrukt worden.

Dosering metoprolol

Metoprolol is verkrijgbaar in tabletten die direct oplossen en tabletten met een vertraagde afgifte (retard). Het middel kan ook als injectie of via het infuus worden toegediend.

De dosering van metoprolol zal de arts individueel instellen. Normaal gesproken zal een arts met een zo laag mogelijke dosering beginnen (om de bijwerkingen zoveel mogelijk te beperken) en deze, indien nodig, opschroeven indien het gewenste effect uitblijft.

Een normale dosis metoprolol is 100 tot 200 mg per dag met een maximum van 400 mg per dag. In de praktijk zullen hogere dosissen zelden tot een groter therapeutisch effect leiden en daarom (meestal) geen nut hebben.

De dosering is in hoge mate afhankelijk van de aandoening waar het middel voor voorgeschreven wordt. Bij bepaalde aandoeningen zal een lage dosis voldoende zijn voor het beoogde effect terwijl voor een andere aandoening juist een hoge dosis nodig is.

Verder spelen andere medicijnen en andere gezondheidsfactoren een rol in het bepalen van de dosis.

In het geval van overdosering moet direct een arts worden gewaarschuwd. Een overdosering kan voor hartritmestoornissen zorgen en in het slechtste geval een hartstilstand of een coma tot gevolg hebben.

Andere symptomen van overdosering zijn bronchospasmen, hypotensie, hypoglykemie, hyperkaliëmie en gegeneraliseerde convulsies.

Interacties van Metoprolol met andere medicijnen

Metoprolol heeft met verschillende medicijnen een wisselwerking.

Normaal gesproken wordt hier door je behandelend arts en apotheker op gecontroleerd, maar het is nooit verkeerd om dit ook zelf in de gaten te houden.

In combinatie met andere bloeddrukverlagende medicijnen kan de bloeddruk te laag worden of de hartslag te langzaam. Mocht het nodig zijn om naast metoprolol een ander bloeddrukverlagend middel te gebruiken, dan zal je arts regelmatig de hartfunctie en bloeddruk moeten controleren.

Indien er medicijnen worden gebruikt voor het verlagen van de bloedsuikers, is er een grotere kans dat hypo’s niet worden opgemerkt. Dit is van belang voor mensen met diabetes. Normaal gesproken zou je een hypo snel opmerken doordat je gaat trillen en hartkloppingen krijgt. Metoprolol onderdrukt dit echter. Het is daarom belangrijk extra alert te zijn op andere symptomen van een hypo te letten, zoals wazig zien, hongerig gevoel en zweten.

Door pijnstillers van het NSAID-type (ibuprofen, diclofenac en naproxen) wordt de werking van metoprolol onderdrukt op het gebied van de bloeddruk verlagen en hartfalen.

Alfa-blokkers zijn medicijnen die worden voorgeschreven bij een vergrote prostaat. Indien alfa-blokkers worden gebruikt dan kan je in het begin last krijgen van duizeligheid door een lage bloeddruk. Na een paar dagen is het lichaam hieraan gewend en zou deze klacht weer moeten verdwijnen.

Metoprolol verlaagt het effect van EpiPen. Heb je door een allergie soms een dergelijke adrenaline injectie nodig? Dan is het belangrijk dit met je behandelend arts te bespreken.

Ook is er bij bepaalde medicijnen tegen hiv een wisselwerking met metoprolol.

De werking van metoprolol kan worden versterkt door het gebruik van Mirabegron, een middel wat voorgeschreven wordt bij urine-incontinentie.

Pas op met alcohol (of drink beter helemaal niets). Alcohol verhoogt de bloedspiegel van metoprolol.

Verder heeft metoprolol met tal van antidepressiva een wisselwerking wat er in de meeste gevallen op neerkomt dat de metoprololspiegels in het bloed worden verhoogd. Gebruik je antidepressiva dan zal een arts de dosis metoprolol hierop afstemmen.

Metoprolol heeft ook wisselwerking met andere medicijnen die worden voorgeschreven bij hartritmestoornissen en hoge bloeddruk. Een arts zal de dosis hierop afstemmen.

Ervaringen van metoprolol gebruikers

Over het algemeen kan gesteld worden dat ruim de helft van de metoprolol gebruikers van mening is dat het middel effectief is.

Helaas staat daar wel tegenover dat er ook een meerderheid is die aangeeft last van bijwerkingen te hebben. Hier een greep uit de ervaringen van metoprolol gebruikers;

Medicijn drie dagen ingenomen. Bijwerkingen werden steeds erger. Zo erg dat ik naar de Eerste Hulp ben geweest. Nooit geen betablockers meer voor mij. Slikte metoprolol voor extra systoles en licht verhoogde bloeddruk.
Man, 63 jaar (bron).

Ik heb een aantal jaren 25mg per dag gebruikt.De bijwerkingen waren dode vingers (fenomeen van Raynaud) en minder goede erecties. Voor mij een reden om over te stappen naar een ander middel(amlodipine (5 mg)) ; waarbij deze bijwerkingen verdwenen.Mijn bloeddruk werd wel lager maar met amlodipine zelfs beter.
Man, 64 jaar (bron)

Ik zit al jaren vanwege tia’s en hoge bloeddruk aan metoprolol eerst 1 keer per dag 100 mg, nu laatste tijd 200 mg. Ik ben constant moe, mn bloedruk gaat omhoog, onrustig, slaap slecht.
Vrouw, 57 jaar (bron)

Ik vind het troep, word er ontzettend moe van, slapeloosheid, duizeligheid en een droge mond.
Man, 56 jaar (bron)

Gebruik het voor de bloeddruk en een deel voor keel. Hart kloppingen, heel erg moe, evenwicht soms verlies, duf suf , spieren slap voel en verdrietig naar raar eng in hoofd. Hoofdpijn. Koude warme handen .tintel schokjes door lijf voel ik.
Vrouw, 38 jaar (bron)

Gebruik sinds 4 mei dit medicijn en het geeft bij mij mogelijk veel bijwerking. De gehele dag transpireren, slaap kort circa 5 uur per nacht en enorm pijnlijke bovenbenen.
Man, 76 jaar (bron)

Hartkloppingen:onrust;vol gevoel in hoofd
Anoniem (bron)

Jeuk en uitslag. Was ik al voor bij dermtoloog maaris nu nog erger. Moe moe moe. Koud steeds slechter lopen en trillerig. Helpt wel tegen snelle hartslag(130) maar die bijwerkingen wil ik niet
A.M.van A. (bron)

Vaak geen energie lusteloos onrustig misselijk en nog regelmatig hartfladderen. Soms ook angstig deprimerend gevoel. Ben niet meer dezelfde persoon vanaf dat ik deze medicijnen gebruik.
Anoniem (bron)

15 kilo gewichtstoename, slaapstoornis w.o. nachtmerries, vermoeidheid
Anoniem (bron)

Hartkloppingen:onrust;vol gevoel in hoofd
Anoniem (bron)

Meer gebruikerservaringen lezen of je eigen ervaringen met anderen delen? Dat kan op deze pagina van mijnmedicijn.nl en op deze pagina van meldpuntmedicijnen.nl. Op deze sites vind je zowel positieve, negatieve en neutrale ervaringen van anderen. Sommige mensen hebben baat bij metoprolol terwijl anderen dit niet hebben. Sommige hebben geen of nauwelijks last van bijwerking terwijl anderen er juist veel last van hebben.

Het zit in de aard van mensen om negatieve ervaringen eerder te delen dan ervaringen die als normaal worden beschouwd. Dit kan daardoor een enigszins vertekend beeld geven over metoprolol en de bijwerkingen. De bijwerkingen die anderen ervaren zijn ook geen voorspeler van de bijwerkingen die je zelf zult krijgen. Iedereen lichaam reageert anders op medicijnen. Dit is o.a. afhankelijk variaties in je DNA, de dosis die je voorgeschreven krijgt, eventuele interactie met andere medicijnen en je algehele gezondheid. Volg altijd de voorschriften (zoals tijdstip van inname en dosis), van arts of apotheker, om de kans op bijwerkingen zo laag mogelijk te houden.

Alternatieven voor Metoprolol

Indien metoprolol niet het gewenste effect heeft of teveel bijwerkingen heeft dan kan de behandelend arts een alternatief medicijn voorschrijven.

Welk medicijn dit zal zijn is afhankelijk van wat er behandeld moet worden, bijvoorbeeld hoge bloeddruk, hartritmestoornissen of migraine.

Bloeddrukverlagers die vaak worden voorgeschreven zijn amlodipine, hydrochloorthiazide, furosemide, perindopril, losartan, enalapril en bisoprolol.

Heb je een hoge bloeddruk dan kan je deze, in de meeste gevallen, ook verlagen door middel van leefstijlaanpassingen. Op termijn is het dan mogelijk dat je de medicijnen kunt afbouwen of dat je er zelfs helemaal mee mag stoppen.

Besef je dat metoprolol bij een hoge bloeddruk (meestal) slechts een vorm van symptoombestrijding is, de onderliggende oorzaak wordt er niet mee weggehaald. De onderliggende oorzaak is vaak te vinden in leefstijlfactoren.

Ook als je metoprolol slikt vanwege hartfalen of angina pectoris is het verstandig om leefstijlaanpassingen door te voeren.

Door leefstijlaanpassingen te maken zorg je ervoor dat de vernauwing de bloedvaten minder kan worden waardoor het bloed beter kan rondgepompt kan worden.

Je kunt door leefstijlaanpassingen de kwaliteit van leven verbeteren en het risico op meer ernstige complicaties verkleinen.

Ook na een hartinfarct is het verstandig om leefstijl aanpassingen te maken. Hiermee wordt het risico op herhaling en verdere complicaties verlaagd.

Leefstijl aanpassingen

De meeste leefstijl aanpassingen hebben betrekking op je voeding. Dat is goed nieuws, je bepaalt immers zelf wat je eet.

Naast aanpassingen op het gebied van voeding zijn er nog een paar andere belangrijke leefstijl aanpassingen.

Denk dan aan:

• Verminderen van stressfactoren (bron)
• Stoppen met roken (bron)
• Matigen met alcohol
• Sporten / bewegen (bron)
• Zorgen voor meer ontspanning door bijvoorbeeld te mediteren (bron)

In onderstaande video bespreek ik 4 belangrijke tips voor het verlagen van de bloeddruk:

In dit artikel vind je een compleet overzicht met 20 tips voor het verlagen van de bloeddruk.

Nu is er op het gebied van voeding heel veel te bereiken en te doen. Zo kan ik je vertellen dat avocado’s, rode bieten en aardbeien goed voor je zijn, maar deze adviezen hebben weinig effect als de basis niet goed is. Je zult begrijpen dat het effect van die avocado die je bij de lunch at teniet gedaan zal worden als je een pizza als avondeten wilt nuttigen.

Een goede basis betekent een gezond gewicht en gezonde basisvoeding. Heb je overgewicht? Maak daar dan als eerste werk van. En dan bedoel ik niet dat je één of ander crashdieet moet gaan volgen om maar zo snel mogelijk die overtollige kilo’s kwijt te raken. Zo kan je een crashdieet onvoldoende kalium binnenkrijgen wat de bloeddruk juist kan verhogen (bron).

Je zal gezond moeten gaan eten, wat als bijkomend voordeel heeft dat je overtollige kilo’s zult gaan verliezen.

In het geval van hoge bloeddruk is het echter wel belangrijk dat de juiste voedingsmiddelen in het dieet zijn opgenomen en bepaalde voedingsmiddelen juist zijn uitgesloten. Bepaalde voedingsmiddelen helpen de bloeddruk verlagen terwijl andere juist de bloeddruk verhogen.

Ik ben voorstander van de methode van Robert Jan Hendriks. Hij is dé expert in Nederland die mensen helpt om op natuurlijk wijze hun bloeddruk naar gezonde waarden te krijgen.

Met zijn methode leer je onder andere het volgende:

• Talloze manieren om op natuurlijke wijze je bloeddruk te verlagen
• Waarom je het liefst niet aan de medicatie wilt, gezien de zware bijwerkingen
• Hoe jij met deze baanbrekende methode je bloeddruk doet verlagen en je weer gezonder dan ooit gaat voelen!

Ga direct aan de slag om je bloeddruk weer op gezonde waarden te krijgen:

Hoge Bloeddruk Omlaag Methode Risicovrij Uitproberen

Welk van de 5 buiktype heb jij? Doe de test en ontdek het direct (en hoe jij met jouw type een platte buik krijgt)

Wil je weten welke buiktype je hebt? En hoe je met jouw type een platte en strakke buik krijgt en effectief buikvet weet te verbranden?

Doe dan mijn test en ontdek het in slechts 2 minuten.

Je zal het volgende te weten komen:

• Welk type buik jij hebt
• Potentiële fouten die je maakt die jouw buikvet veroorzaken
• Wat jij kan veranderen om een mooie platte of strakke buik te krijgen

Start buiktype test