6 Gezondheidsvoordelen van Rhodiola + Bijwerkingen

Wat is rhodiola?

Rhodiola is de wortel van een vetplant. Het wordt ook wel rozewortel, gouden wortel of arctische wortel genoemd.

De botanische naam van deze vetplant is rhodiola rosea. De wortels van de rhodiola hebben een roosachtige geur.

In de vrije natuur groeit deze vetplant in bergachtige gebieden in Siberië, IJsland, Groenland en het noorden van China en Amerika. Vanwege de medicinale werking van deze wortel wordt het momenteel in allerlei gebieden geteeld.

Rhodiola als adaptogeen

Rhodiola is een adaptogeen. Een adaptogeen ondersteunt het lichaam om zich aan te passen.

Aan te passen aan stressoren bijvoorbeeld. Stressoren als gevolg van kortstondige, chronische stress of chemische stress bijvoorbeeld.

Een adaptogeen helpt de weerstand te verhogen en meer energie te geven door het immuunsysteem en zenuwstelsel beter in balans te brengen.

Omdat een adaptogeen de natuurlijke processen in je lichaam alleen maar ondersteunt, heeft het verder weinig tot geen bijwerkingen.

Er zijn diverse kruiden en natuurlijke stoffen die een adaptogene werking hebben. Deze zijn inzetbaar voor specifieke toepassingen, afhankelijk van de eigenschappen van het kruid.

Rhodiola heeft adaptogene eigenschappen die bij stress kalmerend werken en bij vermoeidheid stimulerend werken.

Gezondheidsvoordelen van rhodiola rosea

Rhodiola root extract is volop verkrijgbaar als supplement. Vanwege de vele gezondheidsvoordelen en toepassingen is er dan ook veel vraag naar dit supplement.

Omdat de gezondheidsvoordelen afhankelijk zijn van de hoeveelheid werkzame stoffen in het supplement zijn deze gestandaardiseerd. Een goed rhodiola root extract supplement bevat 3% rosavinen en 1% salidrozide per capsule.

Supplementen met een lagere hoeveelheid werkzame stoffen hebben een minder krachtige werking en kunnen daardoor niet het gewenste effect hebben. De gezondheidsvoordelen van rhodiola, die hieronder staan, zijn gebaseerd op onderzoeken waarbij men uitgegaan is van de gestandaardiseerde hoeveelheden rosavinen en salidrozide.

Hier zijn 6 wetenschappelijk onderbouwde gezondheidsvoordelen van Rhodiola:

Gezondheidsvoordeel #1: goed tegen stress

Rhodiola wortels werden in de traditionele geneeskunde al gebruikt om de weerbaarheid tegen oxidatieve stress te verbeteren (bron, bron).

Recente onderzoeken bevestigen de effectiviteit van het adaptogeen rhodiola tegen ook psychische stress (bron, bron).

In een studie uit 2012 werd het effect van rhodiola rosea extract onderzocht onder een groep van 101 deelnemers (bron). Belangrijke kanttekening: het onderzoek had geen controle groep.

De deelnemers aan het onderzoek hadden stressklachten veroorzaakt door het werk en de drukte van alledaagse verplichtingen. De deelnemers aan het onderzoek kregen gedurende 4 weken dagelijks 400 mg gestandaardiseerd rhodiola wortel extract.

Na een periode van 4 weken rapporteerde de deelnemers aan het onderzoek significante verbeteringen. Ze hadden minder stressklachten, minder angstgevoelens en minder vermoeidheidsklachten. Het bijzondere daarbij was dat de significante verbeteringen al na 3 dagen optraden, waarna deze verbeteringen gedurende het onderzoek vastgehouden werden.

Gezondheidsvoordeel #2: vermindert burn-out klachten

Uit een onderzoek gehouden in 2017 bleek dat rhodiola extract bij mensen met een burn-out de klachten doet verminderen.

Het onderzoek werd gehouden onder 118 deelnemers die een stress-gerelateerde burn-out hadden (bron).

Symptomen die bij een burn-out horen – zoals depressie en stress – namen af door het gebruik van rhodiola extract supplementen. De deelnemers aan het onderzoek namen gedurende een periode van 12 weken dagelijks 400 mg rhodiola extract.

Al na een week namen de klachten af. Gedurende de 12 weken lange looptijd van het onderzoek namen de klachten steeds verder af. De onderzoekers concludeerden dat de resultaten bemoedigend genoeg waren om verder onderzoek te doen naar de inzet van rhodiola voor de behandeling van een burn-out.

Gezondheidsvoordeel #3: verbetert de hersenfunctie

Gezonde voeding, voldoende beweging en nachtrust zijn de basis voor een goede hersenfunctie.

Bepaalde supplementen kan je daarop als aanvulling gebruiken. Eén van deze supplementen is rhodiola extract.

In het jaar 2000 werd een kleinschalig onderzoek verricht met het gebruik van rhodiola extract onder studenten die moesten afstuderen (bron).

Tijdens de examenperiode kreeg de ene groep studenten – gedurende 20 dagen – rhodiola extract en de controlegroep kreeg een placebo.

De groep studenten die het rhodiola extract kregen behaalde gemiddeld 8% hogere cijfers dan de controlegroep. De studenten die rhodiola extract kregen rapporteerde dat ze minder moe waren, beter sliepen en zich meer gemotiveerd voelden.

Ook onder een groep artsen werd een studie gedaan met rhodiola extract (bron). De studie vond plaats in het jaar 2000 en werd gehouden onder een groep van 56 artsen. De groep artsen werd verdeeld in 2 groepen. De ene groep kreeg dagelijks 170 mg rhodiola extract en de controlegroep kreeg dagelijks een placebo.

Verbetering van de werkprestaties

De resultaten van deze geblindeerde studie waren verbluffend te noemen. Bij de groep artsen die het rhodiola extract kreeg, verbeterde de werk gerelateerde prestaties met maar liefst 20%. Zij maakten er tevens melding van zich mentaal minder moe te voelen.

Er werd in 2003 een studie gehouden onder 161 cadetten met een leeftijd van 19 tot 21 jaar (bron). De onderzoekers wilden graag weten wat het effect van rhodiola was op de capaciteit om mentaal zware taken uit te voeren bij vermoeidheid en onder stress.

Er werden 4 groepen gemaakt: een groep die dagelijks 370 mg rhodiola kreeg, een groep die 555 mg rhodiola kreeg, een groep die dagelijks 1 placebo kreeg en een groep die dagelijks 2 placebo’s kreeg.

Beide groepen die het rhodiola supplement kregen, lieten een significante verbetering zien bij het uitvoeren van mentaal belastende taken ten opzichte van de placebo groepen. Er zat geen significant verschil tussen de groep die 370 mg rhodiola kreeg en de groep die 555 mg kreeg.

Gezondheidsvoordeel #4: vermindert de symptomen van depressie

Rhodiola rosea heeft bewezen antidepressieve effecten.

Bij een depressie zijn monoaminen zoals serotonine, norefedrine en dopamine ontregelt. Deze monoaminen zijn van invloed op je stemming, je  bloeddruk en je motoriek.

Van rhodiola is aangetoond dat het bij ratten helpt om deze monoaminen beter te reguleren waardoor de gemoedstoestand verbetert (bron, bron).

De serotonine spiegels in de hippocampus verbeteren door het gebruik van rhodiola extract en schade aan neuronen wordt gerepareerd (bron).

In 2007 werd een studie gehouden onder een groep mensen met milde tot matige depressie (bron). De studie nam 6 weken in beslag en de onderzoekers wilden het effect van rhodiola op het verloop van een depressie weten.

Hiervoor werd de groep van 89 deelnemers opgedeeld in 3 groepen. Groep 1 kreeg dagelijks 340 mg rhodiola extract. Groep 2 kreeg 680 mg. En groep 3 kreeg een placebo.

Bij groep 1 en 2 was sprake van een significante verbetering in stemming en emotionele stabiliteit. Ook werd de slapeloosheid minder. Dit terwijl er bij de placebogroep geen verbetering te zien was.

Bij zowel groep 1 als 2 was er een significante verbetering, met één opvallend verschil. De groep die de hoogste dosis rhodiola extract kreeg, rapporteerde ook een verbetering van hun emotionele stabiliteit.

Gezondheidsvoordeel #5: helpt mogelijk bij het beheersen van diabetes

Ruim 1,2 miljoen Nederlanders hebben diabetes type 2 (bron). Bij deze chronische ziekte reageert het lichaam niet meer goed op insuline.

Hierdoor blijft de bloedsuikerspiegel te hoog. Deze hoge bloedsuikerspiegel kan voor vervelende en potentieel levensbedreigende complicaties zorgen.

Voor mensen met diabetes type 2 is het advies om het dieet aan te passen, meer te bewegen en (indien van toepassing) te stoppen met roken en drinken.

Bepaalde voedingsmiddelen en kruiden zijn nuttig voor mensen met diabetes. Ze helpen om de bloedsuikerspiegel onder controle te houden. Ik heb hier een artikel over geschreven.

Er bestaat een vermoeden dat rhodiola nuttig kan zijn voor mensen met diabetes. Er is namelijk een onderzoek gehouden – op ratten – waarbij is aangetoond dat rhodiola de hoeveelheid glucose in het bloed verlaagt bij diabetes type 1 (bron, bron).Om met zekerheid te kunnen stellen dat rhodiola ook bij mensen de bloedsuikerspiegel verlaagt, is overigens wel meer onderzoek nodig.

Heb je diabetes type 2 en wil je supplementen – zoals rhodiola – gaan gebruiken voor het verlagen van je bloedsuikerspiegel overleg dit dan eerst met je behandelend arts.

Zeker als je al een antidiabetica – zoals metformine – gebruikt, kan het gebruik van supplementen zorgen voor een te lage bloedsuikerspiegel. Er is dan een striktere controle van de bloedsuikerspiegel nodig en wellicht moet de medicatie opnieuw ingesteld worden.

Gezondheidsvoordeel #6: ondersteunt de sportieve prestaties

Russische wetenschappers deden in de decennia na de tweede wereldoorlog veel klinisch onderzoek naar het gebruik van rhodiola om sportprestaties te verbeteren. Deze onderzoeken waren onderdeel van Olympische sportprogramma’s die de prestaties van de Russische atleten moesten verbeteren.

Het gebruik van rhodiola verdween naar de achtergrond toen men met behulp van in laboratorium gefabriceerde middelen de prestaties wist te verbeteren.

Nu de regels en controle rondom het gebruik van doping strenger zijn geworden ontstaat er een vernieuwde belangstelling voor natuurlijke, legale, middelen die de prestaties kunnen bevorderen. Eén van deze natuurlijke – en legale – middelen om de atletische prestaties te bevorderen is rhodiola (bron).

Wielrenners fietsen sneller met rhodiola

In een onderzoek onder wielrenners werd vastgesteld dat rhodiola de prestaties verbetert (bron). De deelnemers reden een gesimuleerde tijdrit van ongeveer 9 kilometer. Een uur voor de tijdrit kregen de deelnemers rhodiola of een placebo pil.

Voor iedere kilogram lichaamsgewicht kreeg men 2.8 mg rhodiola extract. De groep deelnemers die rhodiola kregen waren significant sneller (zo’n 10%) in de tijdrit dan de placebo groep.

De acute inname van rhodiola lijkt het uithoudingsvermogen te verbeteren. Deze conclusie werd ook in een ander onderzoek bevestigd (bron).

Bij een ander onderzoek werd ook gebruik gemaakt van een fietstest (bron). Deelnemers kregen 2 uur voor de test rhodiola of een placebo. De deelnemers die rhodiola kregen bleken de test 24 seconden langer vol te houden dan de placebo groep.

Opvallend was dat rhodiola de prestaties al verbeterde door het een paar uur voor de inspanning in te nemen. Het is niet nodig om rhodiola chronisch te gebruiken voor betere prestaties.

In andere onderzoeken wordt aangenomen dat rhodiola het duurvermogen verbetert door de hoeveelheid ATP in de spieren te verhogen en de hoeveelheid glycogeen te verhogen (bron, bron, bron).

Mijn favoriete Rhodiola om te kopen

De Rhodiola die ik aanbeveel is die van vitakruid.

Vitakruid is een merk dat kwaliteit als prioriteit lijkt te hebben.

Ze geven zelf ook cursussen wat betreft gezondheid en dat zie je ook terug in hun producten.

Hun producten hebben geen overbodige toevoegingen en dienen hun doel.

Klik hier om de Rhodiola van vitakruid te bestellen.

Dosering

Een standaard dosering is 500 mg rhodiola extract per dag. Wil je rhodiola kopen, let er dan op dat je een gestandaardiseerde versie koopt.

Zo ben je ervan verzekerd dat de tabletten voldoende werkzame stoffen bevatten. Rhodiola is gestandaardiseerd op 3% rosavin en 1% salidroside.

Wil je een goed rhodiola extract dan kan ik je die van Vitakruid aanraden. Deze is zuiver, is gestandaardiseerd en heeft een goede prijs. Het rhodiola extract van Vitakruid bevat gegarandeerd rhodiola rosea extract zonder dat het vervuild is met andere soorten uit de rhodiola familie. Je kunt rhodiola extract van Vitakruid hier bestellen.

Wil je rhodiola extract gaan gebruiken bij vermoeidheidsklachten dan is dagelijks 1 tablet van 500 mg voldoende (bron, bron).

Wil je optimaal profiteren van de adaptogene werking van rhodiola extract dan heb je dagelijks 2 x 500 mg nodig.

Voor het behandelen van depressieve klachten is de behandeling van 340 mg per dag zonder verschil in uitkomst gebleken met de groep die 680 mg per dag gebruikte (bron).

Bij depressieve klachten is het overigens altijd verstandig om je klachten met je huisarts te bespreken. Deze kan je, indien nodig, doorverwijzen naar een specialist zoals een psycholoog of psychiater.

Interactie met medicijnen

Indien je medicijnen gebruikt dan is altijd enige voorzichtigheid geboden als je kruiden, zoals rhodiola, wilt gaan gebruiken. Kruiden kunnen de werking van medicijnen versterken of juist afremmen.

Rhodiola versterkt mogelijk de werking van serotonine verhogende medicijnen (bron) en bloeddrukverlagers (bron). Rhodiola kan de bloedsuikerspiegel verlagen (bron, bron). Dit is een punt van aandacht voor mensen die bloedglucose verlagende middelen gebruiken zoals metformine.

Wees ook voorzichtig met het combineren van verschillende kruiden (extracten) omdat deze elkaars werking kunnen versterken of in combinatie met elkaar een ongewenste werking kunnen hebben.

Rhodiola heeft mogelijk een immuun-stimulerend effect (bron). Dit kan auto-immuunziekten verergeren. Win daarom eerst medisch advies in bij auto-immuunziekten zoals reuma, MS voordat je rhodiola gaat gebruiken.

Bijwerkingen

Bij een normale dosering – van 500 mg – heeft rhodiola geen significante bijwerkingen. Bij een hoge dosis – van 1000 mg tot 1500 mg – kunnen sommige mensen wat last van prikkelbaarheid of slapeloosheid krijgen.

Gebruik je rhodiola bij vermoeidheidsklachten neem het dan in de ochtend of aan het begin van de middag. Omdat het energie geeft kan het slapeloosheid veroorzaken als je het pas in de avonduren neemt.

Rhodiola extract is niet-toxisch en wordt gezien als zeer veilig om te gebruiken.

Raadpleeg een (natuur)arts indien je onverhoopt toch klachten krijgt door het gebruik van rhodiola extract. Mogelijk is er een interactie met een ander kruid of medicijn wat je gebruikt.

De geschiedenis van rhodiola

Rhodiola wordt al eeuwen gebruikt in de traditionele geneeskunde.

Dit gebeurde in de gebieden waarin deze plant groeide zoals Rusland, Noord-Azië, Oost-Europa en de Scandinavische landen.

De wortels van de rhodiola werden ingezet als prestatie verbeterend en levensverlengend middel. Zo gebruikte de Vikingen rhodiola als ze op rooftocht gingen.

In de decennia na de Tweede Wereldoorlog deden Russische wetenschappers veel onderzoek naar rhodiola. De wortel van deze plant werd ingezet om de prestaties van atleten in Olympische programma’s te verbeteren. Met de komst van synthetische prestatiebevorderende middelen stopte het gebruik van rhodiola in de Olympische programma’s.

De kennis die door de Russische wetenschappers was opgedaan, dient nu als basis voor de betere en modernere onderzoeksmethodieken.

Veel wat we over de rhodiola wortel weten is te danken aan deze onderzoeken. En natuurlijk de eeuwenlange ervaringen met deze wortel.

Veelgestelde vragen over rhodiola

Wat doet Rhodiola?

Rhodiola is een plant die bekend staat om zijn medicinale werking en wordt gebruikt om stress te verminderen, vermoeidheid tegen te gaan en mentale prestaties te verbeteren.

Is Rhodiola veilig?

Rhodiola wordt over het algemeen als veilig beschouwd en wordt goed verdragen (bron).

Uit onderzoek blijkt dat Rhodiola veilig is als het 6-12 weken wordt ingenomen. Rhodiola kan bijwerkingen veroorzaken. De lange termijn effecten van Rhodiola op de gezondheid zijn niet bekend.

Als je zeker wilt zijn van je veiligheid dan raad ik aan enkel rhodiola van goede erkende merken te kopen, zoals deze.

Is Rhodiola verslavend?

Rhodiola is niet verslavend. Omdat Rhodiola een licht stimulerend effect heeft wordt het niet aanbevolen voor mensen met een bipolaire stoornis of die andere stimulerende middelen gebruiken.

Hoe Rhodiola innemen?

Rhodiola kun je het beste op een lege maag innemen met een glas water. Bij voorkeur innemen in de ochtend vooraf aan het ontbijt. Het worden afgeraden om Rhodiola voor het slapen gaan in te nemen omdat het een licht stimulerend effect heeft.

Vaak staan bij de bestelpagina of op het potje van de rhodiola  meer instructies over de inname.

Kan ik Rhodiola combineren met 5 HTP?

Hoewel rhodiola en 5 HTP natuurlijke stoffen zijn, kunnen ze een wisselwerking hebben met elkaar en potentiele bijwerkingen veroorzaken (serotoninesyndroom). Je wilt voorzichtig zijn met voedingssupplementen en kruiden die inwerken op de serotoninespiegel of een kalmerend (sederend) effect hebben.